Farmaciâ Kazahstana最新文献

{"title":"РЕСПИРАТОРНО-СИНЦИТИАЛЬНАЯ ИНФЕКЦИЯ В РЕСПУБЛИКЕ КАЗАХСТАН","authors":"Л Т Ералиева, А М Куатбаева, М.А. Смагул, Л.К. Касабекова, Айганым Максуткызы Исаева","doi":"10.53511/pharmkaz.2024.43.88.008","DOIUrl":"https://doi.org/10.53511/pharmkaz.2024.43.88.008","url":null,"abstract":"РС вирусная инфекция является причиной 5% смертей во всем мире среди детей в возрасте до 5 лет, причем большинство смертей, связанных с РС вирусной инфекцией, приходится на детей первого года жизни. Целью данной работы являестя проведение анализа для выявления удельного веса РС вирусной инфекции среди больных ОРВИ за последние 5 лет (2016-2021) в Республике Казахстан. РС вирусная инфекция играет чрезвычайно важную роль в структуре инфекционной патологии дыхательного тракта, в особенности у детей первых лет жизни. Так, за 2016 – 2021 эпидсезоны в структуре ОРВИ удельный вес РС вирусной инфекции составил 17,9%, при этом 73,5% приходится на детей до 5 лет. Среди госпитализированных больных РС инфекцией 80,9% также составили дети до 5 лет.","PeriodicalId":12198,"journal":{"name":"Farmaciâ Kazahstana","volume":"134 9","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140251453","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"ENHANCING OSTEOGENESIS: OSTEOPLASTIC MATERIAL WITH PLASMOGEL AND PLATELET-ENRICHED PLASMA","authors":"M.А. Mugalbayeva, U.R. Mirzakulova, G.B. Zaitenova, Z.S. Uglanov","doi":"10.53511/pharmkaz.2024.43.99.047","DOIUrl":"https://doi.org/10.53511/pharmkaz.2024.43.99.047","url":null,"abstract":"This article is a comprehensive exploration of the clinical and radiological findings derived from the utilization of osteoplastic synthetic material, combined with plasma gel and platelet-rich plasma, to facilitate and augment local osteogenesis subsequent to the atypical extraction of the lower third molar. The study, comprising 80 patients, was meticulously divided into two distinct groups: the experimental group and the control group. The strategic utilization of osteoplastic synthetic material in conjunction with plasmogel for bone wound filling, along with the introduction of plasma enriched with platelet factors into the transitional fold of the surgical site, emerged as a pivotal approach. This multifaceted technique not only acted as a robust defense against wound infections but also exhibited a remarkable reduction in the frequency of postoperative inflammatory complications, impressively plummeting from 10% to a mere 2.5%. Radiological assessments, notably through X-ray examinations, provided compelling evidence of an accelerated and substantially reinforced reparative regeneration of bone tissue within the void left by the extracted lower third molar. The primary and overarching objective of this comprehensive study was to meticulously scrutinize and document the outcomes arising from the meticulous implementation of osteoplastic synthetic material in conjunction with plasmogel and platelet-rich plasma. This innovative approach was systematically applied to catalyze and amplify local osteogenesis, predominantly in the aftermath of the intricate and atypical extraction of the lower third molar, shedding light on the transformative potential of this multifaceted intervention in clinical practice.","PeriodicalId":12198,"journal":{"name":"Farmaciâ Kazahstana","volume":"4 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140253678","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"БАКТЕРИЯҒА ҚАРСЫ ЗАТТАРДЫҢ ПЛЕЙОТРАПТЫ ӘСЕРЛЕРІ (ШОЛУ)","authors":"А.Н. Ахмадьяр, С.С. Бүркітбаева, Е.Д. Сүлейменова, Ж.И. Аубакирова","doi":"10.53511/pharmkaz.2024.33.42.026","DOIUrl":"https://doi.org/10.53511/pharmkaz.2024.33.42.026","url":null,"abstract":"Антибиотиктердің бактерияларға қарсы қасиеттерінен басқа, олардың әсер ету механизмдерінің көптігінен көрінетін плейотропты әсерлері кейінгі кезде қызығушылық танытуда, атап айтқанда, оған антибиотиктердің антикоагулянттық, иммуномодуляциялық, вирустар мен қабынуға қарсы әсерлері жатады. Клиникалық қолдану үшін антибиотиктердің плейотропты қасиеттерінің негізгі себептерінің көрсеткіші ретінде Scopus, PubMed, Google Scholar, Cochrane, Elibrary ғылыми базаларынан бактерияға қарсы препараттарды қарастырдық. Бұл мақалада антибиотиктердің келесі плейотропты қасиеттері қарастырылады: β-лактамды антибиотиктердің және кең спектрлі антибиотиктердің гемостазға әсері; макролидтер мен тетрациклиндердің иммунитетке және қабынуға, вирустық инфекцияларға және фторхинолондарға әсері. Тұтастай алғанда, антибиотиктердің плейотропты әсер етуі мүмкін екендігі туралы бүгінгі күнге дейін аз дәлелдер бар, бірақ олардың клиникалық маңыздылығын одан әрі клиникалық зерттеулерсіз жоққа шығаруға болмайды, олардың маңыздылығы даусыз.","PeriodicalId":12198,"journal":{"name":"Farmaciâ Kazahstana","volume":"23 3‐4","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140254363","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"КУ БЕЗГЕГІНІҢ ӘЛЕМДІК ЖӘНЕ ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ТАРАЛУЫ: ҚЫСҚАША ӘДЕБИ ШОЛУ (2013 — 2023)","authors":"М.М. Баяхметова, Г.Н. Абуова, Е.Б. Бухарбаев, Т.Н. Аблязимов, А.Е. Сабит, Н.М. Сатыбалдиева, А.Қ. Ералхан","doi":"10.53511/pharmkaz.2024.20.10.003","DOIUrl":"https://doi.org/10.53511/pharmkaz.2024.20.10.003","url":null,"abstract":"Ку безгегі-табиғи ошақтық зооноздық ауру, оның таралу ауқымы жер шарының барлық континенттерін қамтиды. Бұл инфекиялық ауру жиі адамдар, күйіс қайыратын жануарлар (ірі қара, ешкі және қой), құстар, кенелер, сирек бауырымен жорғалаушылар мен теңіз сүтқоректілері арасында таралған. Coxiella burnetii резервуарлары мен тасымалдаушылары — иксод кенелері болып табылады. Бұл ауру берілу механизмдері мен жолдарының әртүрлілігімен (трансмиссивті, тамақ, ауа тамшылары және шаң арқылы) сипатталады. Ауру көбінесе қызба түрінде көрініс береді. Бұл мақалада жалпы әлемдік деңгейде соңғы 10 жыл ішінде Ку безгегімен ауыратын адамдардың жиілігі қарастырылады. Ку безгегі бақыланбайтын жұқпалы аурулардың қатарына жататындықтан, оның көптеген елдерде адамдар арасында таралуын бағалау мүмкін емес. Бұл әдебиетке шолу осы тақырып бойынша ғылыми тенденциялар мен зерттеу нәтижелерін бақылаудың негізгі көзі болғандықтан, бұл зерттеудің негізгі мақсаты Ку қызбасымен ауыратын адамдардың таралуына байланысты әдебиеттерге шолу жасау. Ғылыми әдебиеттерді шолу PubMed, Scopus, Cyberlink, Web of Science және Google Scholar базаларында жарияланған мақалаларды зерттеу арқылы жүзеге асты. Деректер кілт сөздер «Ку безгегі және таралуы» және «Ку безгегі және эпидемиология» бойынша іздестірілді. Ку безгегінің жиілігі эпидемиологиялық айырмашылықтарға және аурудың анықталуына байланысты әр түрлі елдерде айтарлықтай өзгереді. ІІІ дүниежүзілік денсаулық сақтау форумында Ку безгегінің адам денсаулығына ықтимал қаупін атап өткен және осы аурудың қоздырғышының жаһандық таралуын зерттеу бойынша зерттеулер жүргізуді ынталандыратын шешімдер қабылданған. Содан бері көптеген эпидемиологиялық зерттеулер Ку безгегі Антарктида мен Жаңа Зеландиядан басқа әлемнің барлық дерлік елдерінде кездесетінін көрсетті. Осы әдебиеттерге шолу және көптеген елдерде жалғасып жатқан эпидемиологиялық зерттеулер Ку безгегін жаһандық денсаулық сақтау проблемасы ретінде қарастыру керек деп болжайды. Алайда, Қазақстан жағдайында қазіргі уақытта адамдар мен ауыл шаруашылығы жануарлары арасында инфекцияның таралуы туралы ақпарат жоқ, бұл Ку безгегімен сырқаттанушылықты зерттеу бойынша одан әрі зерттеулер жүргізуді талап етеді.","PeriodicalId":12198,"journal":{"name":"Farmaciâ Kazahstana","volume":"37 11","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140252105","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"ОСОБЕННОСТИ ДИАГНОСТИКИ ОСТРОГО АППЕНДИЦИТА У БЕРЕМЕННЫХ","authors":"А. К. Абикулова, М. М. Сундетов, К.К. Кенес, М.П. Красик, Ж.Е. Кудайберген, К.В. Плотникова, А.Б. Тындыбаев, П.И. Хуршудов","doi":"10.53511/pharmkaz.2024.85.46.009","DOIUrl":"https://doi.org/10.53511/pharmkaz.2024.85.46.009","url":null,"abstract":"Острый аппендицит наиболее распространенная хирургическая патология во время беременности. Диагностика острого аппендицита у беременных достаточно трудная задача, поскольку его классическая клиническая картина не всегда присутствует, общие симптомы могут быть неспецифичны и связаны с нормальной беременностью, а беременность может скрывать клиническую картину острого аппендицита. Физикальное обследование беременной может вызвать затруднения из-за беременной матки и ее влияния на смещение аппендикса в брюшной полости. Биохимические и лабораторные показатели, которые используются для диагностики аппендицита, могут быть недостоверными во время беременности. Выбор метода оперативного лечения является трудной задачей хирургии и зависит от триместра беременности. Большое количество исследований острого аппендицита у беременных в отечественной и зарубежной хирургии показывает актуальность данной проблемы. В обзоре представлена информация особенностей диагностики .","PeriodicalId":12198,"journal":{"name":"Farmaciâ Kazahstana","volume":"11 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140253042","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"КЛИНИЧЕСКИЙ СЛУЧАЙ ОККЛЮЗИИ ЦЕНТРАЛЬНОЙ АРТЕРИИ СЕТЧАТКИ НА ФОНЕ ПЕРЕНЕСЕННОЙ КОРОНАВИРУСНОЙ ИНФЕКЦИИ","authors":"Ж.Д. Ерсариева, Б О Сулеева","doi":"10.53511/pharmkaz.2024.37.32.005","DOIUrl":"https://doi.org/10.53511/pharmkaz.2024.37.32.005","url":null,"abstract":"Появление в декабре 2019 года заболеваний, вызванных новой коронавирусной инфекцией (SARS-CoV-2) привело к последствиям для здоровья беспрецедентного масштаба. В статье представлен краткий обзор иностранных литературных источников о коронавирусной инфекции, а также о возможных поражениях органа зрения в постковидном периоде. Приведён клинический случай окклюзии центральной артерии сетчатки у женщины 56 лет после перенесенной пневмонии, вызванной COVID-19. При обращении острота зрения правого глаза составила движение руки у лица эксцентрично, не корригировала. На ОКТ-сканах правого глаза выявлены выраженный диффузный кистозный отек макулярной зоны (616 мкм) и гиперрефлективность внутренних слоёв ретинальной ткани, экранирующие фоторецепторные слои. На цветном дуплексном картировании глазного кровотока установлено значительное снижение диастолической скорости кровотока в центральной артерии сетчатки на 73,84%, в задних коротких цилиарных артерий на 67,15%. По данным молекулярно-генетического тестирования на предрасположенность к тромбофилии обнаружены полиморфизмы генов – гомозиготная (MTRR) и гетерозиготные (MTR, MTHFR) мутации во всех исследованных генах-регуляторах накопления гомоцистеина; гомозиготная мутация в гене системы фибринолиза PAI1; гетерозиготная мутация в гене фактора свертывания крови F7. По подсчетам общей суммы баллов генотипов, пациентка относится к группе повышенного наследственного риска по тромбофилии (4,5 балла). Клинические и анамнестические, генетические данные выявили наличие у пациентки постковидной коагулопатии.","PeriodicalId":12198,"journal":{"name":"Farmaciâ Kazahstana","volume":"8 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140253059","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"ПРИМЕНЕНИЕ ГИРУДОТЕРАПИИ ПРИ КОМПЛЕКСНОМ ЛЕЧЕНИИ АППЕНДИКУЛЯРНОГО ИНФИЛЬТРАТА У ДЕТЕЙ","authors":"Ш. М. Сейдинов, И.Ж. Турметов, Е. Тулежанов, М С Жунусов, Ф.Ж. Мусабекова","doi":"10.53511/pharmkaz.2024.98.19.021","DOIUrl":"https://doi.org/10.53511/pharmkaz.2024.98.19.021","url":null,"abstract":"Проблема лечения острого аппендицита и его осложнений заслуживала пристального внимания во все времена. Поэтому нами в процессе комплексного лечения аппендикулярного инфильтрата были применены медицинские пиявки на переднюю стенку живота. Детский организм имеет слабую способность к отграничению воспалительного очага, поэтому осложненный инфильтратом острый аппендицит можно наблюдать преимущественно у подростков в 12-14 лет и весьма редко в раннем возрасте. Основой лечебного эффекта гирудотерапии является слюна пиявки, которая содержит большое количество биологически активных веществ (БАВ), способствующих нормализации внутреннего гомеостаза (биологические процессы в организме). Гирудотерапия оказывает рефлексогенное, антикоагулирующее, тромболитическое, противоишемическое, антигипоксическое, гипотензивное, иммуностимулирующее, противовоспалительное, анальгезирующее, антисклеротическое, регенераторное действие, вызывает кровоизвлечение, деконгестию внутренних органов, защитный противотромботический эффект, устранение микроциркуляторных нарушений. Пациенты были разделены на две группы: первая группа получала стандартное лечение аппендикулярного инфильтрата и вторая подгруппа – помимо стандартного лечения применяла медицинские пиявки. При применении гирудотерапии количество больных, у которых наступила регрессия инфильтрата, оказалось на 25% больше, чем у детей получивших стандартное лечение. Нами был отмечен положительный эффект применения гирудотерапии.","PeriodicalId":12198,"journal":{"name":"Farmaciâ Kazahstana","volume":"39 20","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140253357","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"ВЫБОР КОМБИНИРОВАННОЙ АНТИГИПЕРТЕНЗИВНОЙ ТЕРАПИИ У ПОЖИЛЫХ ПАЦИЕНТОВ С АРТЕРИАЛЬНОЙ ГИПЕРТЕНЗИЕЙ И ПОСТКОВИДНЫМ СИНДРОМОМ","authors":"В Ж Кудабаева, Алмагуль Тулеуовна Маншарипова, Д.В. Загулова, К. А. Зординова, Г. М. Гуламова, Зоя Николаевна Лигай, Т.А. Тастайбек","doi":"10.53511/pharmkaz.2024.75.58.028","DOIUrl":"https://doi.org/10.53511/pharmkaz.2024.75.58.028","url":null,"abstract":"Пандемия COVID-19 внесла свои коррективы в тактику ведения пациентов пожилого возраста с артериальной гипертензией, перенесших данную инфекцию. Одной из сложных тактических задач представляется выбор адекватной антигипертензивной терапии этой группе пациентов в связи с вопросами неоднозначного ответа на лечение. Цель исследования: изучение влияния комбинированной антигипертензивной терапии, состоящей из валсартана и амлодипина (производство KRKA) в фиксированной комбинации, на показатели сердечно-сосудистой системы у пожилых пациентов с артериальной гипертензией (АГ) 2 и 3 степени и постковидным синдромом. Методы. Проведено клиническое исследование на 55 пациентах пожилого возраста с артериальной гипертензией 2-3 степени и постковидным синдромом. Продолжительность периода динамического наблюдения составила 8 недель и включала 3 клинических наблюдения (3 визита). Использованы стандартные методы обследования, контроля АГ. Мониторинг АД, клинических проявлений постковидного синдрома на исходном уровне и в ходе 4- и 8-недельного лечения проводилось на базе городских поликлиник города Алматы. Группой контроля выступили пациенты пожилого возраста, у которых в анамнезе нет COVID-19. Результаты. Существенный клинический эффект отмечался в группе пациентов, получавших комбинацию из валсартана и амлодипина (производство KRKA), САД исходно составляло в среднем 163,25 ± 2,74 мм.рт.ст., после 4 недель лечения динамика положительная, со снижением АД до 145,73 ± 4,55 мм.рт.ст., после 8 недель – снижение АД до 140,45 ± 5,38 мм.рт.ст., что говорит об эффективности терапии. Цифры ДАД – исходно 93,67 ± 2,10 мм.рт.ст., снижение после 8 недель лечения до 86,58 ± 2,76 мм.рт.ст.. Заключение. На основании результатов исследования сделано заключение о высокой эффективности и безопасности данной комбинации антигипертензивных препаратов для лиц пожилого возраста с АГ и постковидным синдромом.","PeriodicalId":12198,"journal":{"name":"Farmaciâ Kazahstana","volume":"74 7","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140251693","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"AVAILABILITY OF MEDICAL EQUIPMENT IN PUBLIC OBSTETRIC AID ORGANIZATIONS IN THE REPUBLIC OF KAZAKHSTAN","authors":"А.А. Kabykenova, А.N. Khoroshash, Z.B. Zhusupova","doi":"10.53511/pharmkaz.2024.25.91.032","DOIUrl":"https://doi.org/10.53511/pharmkaz.2024.25.91.032","url":null,"abstract":"One of the main fields of state policy in the field of healthcare is the development of infrastructure. The infrastructure in the state’s healthcare system is associated with huge investments in the development of new treatment methods and the construction of new medical facilities, as well as the provision of up-todate medical devices. The actuality of the chosen topic lies in the fact that practice shows the development of domestic healthcare, as well as the provision of medical care to the population, being determined by the availability level of medical equipment in medical organizations. The purpose of the review: To study the availability of medical devices in public obstetric aid organizations in the Republic of Kazakhstan. Methodology: The paper used analysis of the data from public obstetric aid organizations in the Republic of Kazakhstan concerning the availability of medical equipment for 2022 for 9 types of medical devices. Results: This review provides analytical information on the availability of medical equipment in public obstetric aid organizations in the Republic of Kazakhstan. Conclusions: As a result of the analysis, the insufficiency of medical equipment in public obstetric aid organizations in the Republic of Kazakhstan is noted. Therefore, in the course of implementing new projects for the construction of healthcare facilities, equipment issues are solved by increasing the current percentage of medical devices and availability of new medical devices through the introduction of innovative technologies, which in turn positively affects the quality of medical care to the population of the Republic of Kazakhstan.","PeriodicalId":12198,"journal":{"name":"Farmaciâ Kazahstana","volume":"54 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140253237","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}

{"title":"БҮЙРЕКТІҢ ГЛОМЕРУЛЯРЛЫ АУРУЫ ФАРМАКОТЕРАПИЯСЫНДАҒЫ ДӘРІ-ДӘРМЕКТЕРДІҢ ЖАНАМА ӘСЕРЛЕРІН ТАЛДАУ","authors":"А.А. Асан, З.А. Керимбаева, Б.А. Калелова, О.Ж. Нарманова, А.К. Мұсаханова","doi":"10.53511/pharmkaz.2024.65.83.027","DOIUrl":"https://doi.org/10.53511/pharmkaz.2024.65.83.027","url":null,"abstract":"Созылмалы бүйрек ауруы (СБА) тек Қазақстанда ғана емес, бүкіл әлемде бүйрек функциясының үдемелі төмендеуімен сипатталатын ең жиі кездесетін клиникалық жағдайлардың бірі болып табылады. Халықаралық нефрология қоғамының 2023 жылғы мәліметі бойынша, СБА бүкіл әлемде 850 миллион адам зардап шегеді, бұл барлық жастағы және нәсілдегі адамдарға әсер етеді [ISN, 2023]. Медициналық тұрғыдан СБА бүйрек зақымдануының болуы немесе себебіне қарамастан 3 ай немесе одан да көп уақытқа созылатын 60 мл/мин/1,73 м2-ден төмен шумақтық сүзілудің болжалды жылдамдығы ретінде анықталады. Бұл бүйрек қызметі бірте-бірте төмендейтін және бүйректі алмастыру емі (диализ немесе трансплантация) қажет болатын жағдай. Кіріспе. Гломерулярлы бүйрек ауруы (ГБА) тұрғындардың арасында кең таралуымен байланысты әлеуметтік-экономикалық салдары бар, қоғамдық денсаулық сақтаудың маңызды мәселесі болып табылады. Бүйректің созылмалы ауруларының (БСА) әртүрлі сатысында дәрілік препараттарды қайталап тағайындау, жағымсыз дәрілік өзара әсерлесуге, соңғы метаболит өнімдерінің жинақталуына, нефроуыттылыққа және бүйрек жетімсіздігінің терминалды сатысына дейін алып келетін, негізгі факторлардың бірі болып қала береді. ГБА болжамы келесі факторларға негізделуі мүмкін екені белгілі: (а) диагноз қою кезіндегі шумақтық сүзілу жылдамдығы (ШСЖ); бүйрек ауруының себебі; альбуминурия дәрежесі. Басқа ілеспелі аурулардың болуы. Пациенттерді клиникалық тәжірибеде қарау кезінде, ГБА асқынулары жиі дұрыс анықталмайды немесе тиісті ем жүргізілмейді [1]. Бұл көбінесе ауыр сырқаттанушылыққа, ерте өлімге немесе нашар болжамға әкеледі. ГБА келе бере бүйрек жетімсіздігінің терминалды сатысына ауысады, бұл өмірлік маңызды бүйректік орын басу терапиясын қажет етеді. Бүйрек ауруы бар науқастарға препаратты тағайындау, препаратты, науқастың физиологиясының өзгеру дәрежесін және дозалау режимдерін өңдеуге әсер ететін, фармакокинетикалық ұстанымдарды білуді талап етеді [2]. Дозалау режимін өзгетуді қажет ететін кейбір жағдайларда, дәрілік препараттың тиімді дозалануын басқару үшін фармакокинетикалық ұстанымдарды қолдану арқылы бағалауға немесе тіпті сандық анықтауға болады. Бұл, дараландырылған медициналық көмек көрсетуге мүмкіндік береді және дәрі-дәрмектің аз немесе артық дозалануының нәтижесінде болатын жанама әсерлердің азаюына алып келеді [3]. Дәрілік препараттардың жағымсыз әсерлері ГБА бар науқастарды госпитализациялаудың жалпы себебі болып табылатыны және олардың бүйрек қызметінің нашарлайтыны және оларға жиі бірнеше препараттар тағайындалатыны анықталды. Сондай-ақ, қан сарысуындағы креатинин деңгейі де маңызды және бүйрек функциясын бағалаудың орнына, тек қан сарысуындағы креатинин деңгейіне негізделген дозалау ГБА бар науқастарда артық дозалануға әкелуі мүмкін [4]. Бүйрек қызметін, яғни шумақтық сүзілу жылдамдығын плазмадағы креатинин және/немесе цистатин С (pШСЖ) талдауы бойынша қарапайым формулалар арқылы бағалауға болады. Заманауи және расталған формулалар арқылы орындалатын мұндай бағалаулар, әдетте, ден","PeriodicalId":12198,"journal":{"name":"Farmaciâ Kazahstana","volume":"41 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0,"publicationDate":"2024-03-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":null,"resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":"140253459","PeriodicalName":null,"FirstCategoryId":null,"ListUrlMain":null,"RegionNum":0,"RegionCategory":"","ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":"","EPubDate":null,"PubModel":null,"JCR":null,"JCRName":null,"Score":null,"Total":0}