NEZİR DURKİLİÎʼNİN NÜZHETÜʼL-EZHÂNʼI IŞIĞINDA KAFKASYAʼDA İLMÎ VE KÜLTÜREL DURUM

Abstract

Tarih ve biyografi alaninda yazilan eserlerin Kafkasya bolgesinin ogrenilmesinde onemli yeri  vardir. Bu alanda gunumuze kadar bulunmus en son yazilan eserlerden biri Nuzhetuʼ l-Ezhân  eseridir. Nezir Durkiliʼnin tam olarak bitiremedigi bu eser, yarim haliyle bile cok onemli  kaynaklardan sayilmaktadir. Genel olarak XIX. asirda yasamis Kafkasyaʼli âlimlerin  hayatlarindan bahseden eserde, Sunni ve Şii âlimlerin biyografilerine yer verilmekte ve mezheb  konusunda bir ayrim yapilmamaktadir. Ayrica Kafkasya tarihinde unutulmaz bir yeri olan  Şeyh Şamilʼin cihâdina ayri bir bolum tahsis edilmis ve bu bolumde Şeyh Şamilʼin biyografisi ile  beraber, onun yaninda bulunan mucâhid âlimlerin de biyografilerine yer verilmistir. Eserde  agirlikli olarak XVIII. ve XIX. asirda yasamis iki yuz civarinda âlimin biyografisine yer  verilmistir.