Etyka a pedagogika. Myśl pedagogiczna Jacka Woronieckiego w odniesieniu do współczesnej edukacji

Abstract

W artykule zaprezentowano rozważania nad dorobkiem pedagogicznym Jacka Woronieckiego. Odwołano się do prac autora, w których etykę i aspekt moralny uczynił podstawowym przejawem szeroko rozumianej działalności edukacyjno-wychowawczej. Kierowany troską o właściwy poziom moralny człowieka we wszelkich przejawach jego życia, zbudował katalog refleksji i podpowiedzi, z których możemy czerpać niezależnie od aktualnych uwarunkowań. Przemyślenia z nich płynące, skłaniające czytelnika do budowania moralnie prawidłowych relacji między osobą wychowawcy i wychowanka, czynią z podmiotowości człowieka podstawowy paradygmat edukacji, tak istotny i niezbywalny również w dzisiejszych realiach. Przedmiotem dociekań niniejszego artykułu uczyniono zatem kwestię aktualności poglądów Woronieckiego w odniesieniu do współczesnej przestrzeni oddziaływań edukacyjnych. Wskazano tu na podnoszony przez myśliciela istotny aspekt integralności etyki z pedagogiką, stanowiący filar jego pedagogiki, a ściślej aretologii, będącej syntezą humanizmu greckiej paidei oraz chrześcijańskiej pedagogiki. Osobne miejsce poświęcono epistemologicznym odniesieniom idei paedagogiae perennis wskazującej na nierozłączność poznawczą filozofii i pedagogiki oraz – w wymiarze praktyki pedagogicznej – wychowania i edukacji. Biorąc pod uwagę konieczność nieustannych poszukiwań przez współczesnych pedagogów nowych edukacyjnych ścieżek, obierania nieraz trudnych kierunków w swojej praktyce zawodowej, klasyczna myśl Woronieckiego w świecie zrelatywizowanych wartości może się okazać ścieżką wiodącą „człowieka do moralnej dojrzałości”. Dorobek Woronieckiego posiada w tym zakresie ogromny, ponadczasowy walor pedagogiczny.