Co Katkılı Al-30Si-5Fe Alaşımının Mikroyapısal ve Mekanik Özelliklerinin İncelenmesi

Abstract

Bu calismada geleneksel dokum Al–30Si–5Fe–XCo (X = 0, 1, 3 ve 5) alasimlarinin mikroyapisal ve mekanik ozelliklerine kobalt katkisinin etkileri arastirilmistir. Bu kapsamda, Al-30Si-5Fe-XCo (X = 0, 1, 3 ve 5 ag.%) kompozisyonundaki alasimlari, Al (%99.99 saflikta), Si (%99.999 saflikta), Fe (%99.999 saflikta) ve Co (%99.999 saflikta) elementleri kullanilarak hazirlanmistir. Master alasimlar induksiyon eritme ocaginda uretilmislerdir. Butun uretim surecleri Ar atmosferinde gerceklestirilmistir. Numunelerin mikroyapilari X-isini difraktometresi (XRD), optik mikroskobu (OM) ve taramali elektron mikroskobu (SEM) yardimiyla incelenmistir. Mikrosertlik olcumleri Vickers uclu bir mikrosertlik test cihazi ile yapilmistir. Elde edilen sonuclar gostermistir ki; Al-Si-Fe alasimlarina yapilan yeterli miktardaki Co katkisi Fe-iceren intermetaliklerin morfolojilerini uzun cubuk/igne benzeri yapidan kisa cubuk benzeri yapiya donusturmekte ve onlarin mikroyapi icerisinde homojen bir sekilde dagilimini saglamaktadir. Geleneksel dokum Al-Si alasimlarina yapilan Co katkisi arttikca hem birincil Si fazlarinin hem de Fe-iceren intermetaliklerin ortalama tane boyutlarinin azalmasina neden olmaktadir. XRD analizlerine gore, master alasimlarin mikroyapilarinda birincil silisyum, α-Al ve δ-Al 4 FeSi 2 intermetalik fazlari belirgin bir sekilde ortaya cikmaktadir. Yapilan %1 kobalt katkisi sertlik degerinin azalmasina neden olurken %3 ve 5 kobalt katkilari sertlik degerlerinin artisina neden olmustur.