Türkiyede Yetişen Peganum harmala L. Üzerinde Kimyasal Araştırmalar

Abstract

Bu calismamizda Nigde-Bor havalisinden toplanan P. harmala L. (Zygophyllaceae) bitkisinin olgun tohumlarinin aktif prensipleri in­celenmistir. P. harmdla tohumlan |% 8.4 kadar rutubet, ihtiva eder; yakil­diginda f/o 7.05 kul birakir. Asitte cozunmeyen kul !%0.78; sulfatli kul % 9.061 dir. Tohumlar % 14.24 sabit yag ihtiva eder. Tohum­larda steroller, tanenler, serbest ve kombine sekerler, saponinler, antrakinon turevleri ve flavonlar bulunmamistir. Tohumlardan muhtelif cozuculerle muamele edilerek kuru eks-tre miktar tayini yapilmis ve total alkaloit miktarlari, sulfurik asit­le titrimetrik veya Reinecke tuzu yardimiyle gravimetrik ve titri-metrik olarak tayin edilmistir; en yuksek kuru ekstre ve total alka­loit miktari metanol ile yapilan ekstraksiyon mahsulunde bulunmus olup % 34.90 kuru ekstre; !% 7.012 total alkaloittir. Reinecke tuzu ile gravimetrik tayinde total alkaloit %6.40; titrimetrik tayinde %7.10 dur. Asitli maseralarla elde edilen en yuksek total alkaloit, % 15 lik asetik asitle hazirlanan mesarada olup <% 6.028 dir. Ekstrelerin kagit ve ince tabaka kromatograf ileriyle tetkiklerin­de ; alkaloit reaktifleriyle reaksiyon veren ve UV de muhtelif renkte fluoresans gosteren belli basli uc esas leke ile, alkaloit karakterinde olmayan boyar maddelere ait lekeler gorulmustur. Bunlardan UV de mor fluoresans gosterenin harmin (C :a H 12 N 2 0); yesil fluoresans gos­terenin tetrahidroharmin (C ia HiaN 2 0) oldugu standart madde ile kontrol edilerek, ayrica C, H, N, tayini ve UV, IR, NMR analizleriyle ispatlanmistir. Sari fluoresans gosteren maddenin C, H, N, tayini; asetil-6-metok-sitriptamin formulune uymaktadir (C 13 HioN 2 0 2 ). Bu madde UV alan­da monosubstitue indole ait bir maksimum vermistir. Tecrit edilmis alkaloitlerin metanollu ekstreye gecen miktarlari teker teker spektrofotometrik olarak tayin edilmis ve harmin icin % 1.965; tetrahidroharmin icin f/o 3.957 bulunmustur. Sari fluoresans gosteren madde cok dayaniksiz oldugundan, standart solusyonlari hazirlanamamis, miktari da tespit edilememistir.