Kuvaterner Yaşlı Güneydoğu Karadeniz Fayı’nın Arazi Verileri ve Bunun Tektonik Önemi, Doğu Pontidler, Türkiye

Abstract

Dogu Pontidler, Arabistan-Avrasya levhalarinin yakinlasmasindan dolayi sikismali fay gecisi (transpressional)  icerisinde, 0,5 mm’den fazla bir hizla “push-up” geometrisiyle yukselen aktif bir dag kusagidir. Soz konusu yukselim, Karadeniz’e cephe dag onlerinde ilk kez bu calismada haritalanan ara asmali (en echelon) geometrili egim/verev atimli normal fay segmentleri tarafindan karsilanmaktadir. Yaklasik 65 km uzunlugunda ve 1 km genisliginde 9 farkli parcadan olusan Guneydogu Karadeniz Fay zonu boyunca yapilan kinematik calismalarda egim acilari 60 o -90 o  ve kayma acilari (rake) 32 o -90 o  arasinda degisen ve sahil kesimindeki dag onlerini denetleyen cok sayida fay duzlemi olculmustur.  Bu calismada varilan sonuclar, (i) Dogu Pontidler’in kiyi seridinde gozlenen bu faylanma, baslangicta σ1’in yatay  konumlu oldugu sikismali bir ortamda olusan bindirme fayi ve ters bilesenli dogrultu atimli faylar nedeniyle kabuk kalinligini artirdigini ve bunun sonucunda yatayda olan σ1 dusey konuma gecerek eski zayiflik zonlarinin normal faylar seklinde yeniden calistigini, (ii) Guneydogu Karadeniz Fayi olarak tanimlanan bu zayiflik zonunun Kuvaterner’de yuzey faylanmasiyla sonuclanmis depremler urettigini ve bu nedenle Turkiye Diri Fay Haritasi’nda “Kuvaterner Fayi” sinifinda degerlendirilmesi gerektigini gostermektedir.