İznik Metamorfitleri'nin Çok Düşük Dereceli Metamorfizma Özelliklerinin İncelenmesi (Armutlu Yarımadası, KB Türkiye)

Abstract

İnceleme alanı Armutlu Yarımadası’nda Armutlu-Ovacık zonu içerisinde yüzeyleyen Karakaya Karmaşığı’nı (Alt Karakaya-AKK) temsil eden düşük dereceli metamorfik kökenli birimleri kapsamaktadır. Bu kapsamda İznik ve Yenişehir (Bursa) yörelerinde arazi çalışmalarıyla örnekler alınmış olup, örneklerde petrografik (optik mikroskop, SEM) ve mineralojik (XRD) incelemeler yapılmıştır. AKK birimlerinden İznik Metamorfitleri yeşil sist fasiyesi (metakumtaşı, sleyt, şist, kuvarsit, metagabro, metavolkanit, dolomitik mermer) kayalarla temsil edilmektedir. AKK birimlerinde bolluk sırasına göre kuvars, fillosilikat (illit, klorit, C-V, kaolinit, I-V, smektit, stilpnomelan, paragonit, serpentin), feldispat, kalsit, piroksen (ojit), dolomit, amfibol (hornblend, tremolit/aktinolit, antofillit) ve opak (hematit, götit) mineralleri tanımlanmıştır. AKK Birimi’ne ait şamozitik bileşimli trioktahedral kloritler IIb; illitler ise 2M1 ve 2M+1M politipine sahiptir. Kübler İndeksi (KI; Δ2) değerleri 0,19-0,41 Δ2 (ortalama 0,25 Δ2) olup, epimetamorfik ve yüksek ankimetamorfik dereceyi işaret etmektedir. AI (Δ2) değerleri 0,26-0,32 Δ2 (ortalama 0,29 Δ2) olup illit Kübler indeksi verileriyle uyumludur. Fenjitik bileşimli dioktahedral illitlerde b0 değerleri (Å) 8,952-9,030 Å (ortalama 8,995 Å) olup düşük-orta basınç fasiyes serisi bölgesinde yer almaktadır. AKK temsil eden İznik Metamorfitleri’nin litolojik, mineralojik ve kristal kimyasal parametre verileri (kristalinite, politipi ve b0) kuzeybatı ve iç-kuzeydoğu Anadolu’da yer alan (Nilüfer Birimi ve Turhal Metamorfitleri) eşdeğer birimler ile deneştirildiğinde, birimin Alt Karakaya’nın üst bölümüne (AKK-ÜB) karşılık gelen yeşilşist fasiyesine sahip metamorfizm koşullarına işaret etmektedir. Petrografik ve mineralojik veriler (parajenez, KI, AI, b0, indeks mineral birliktelikleri) İznik Metamorfitleri’nin Permiyen-Erken Kretase döneminde Alt yeşil şist (yüksek ankizon-epizon) fasiyesinde metamorfizm geçirdiğini ortaya koymaktadır.