Kastamonu Yöresinde Farklı Arazi Kullanımının (Yaşlı ve Genç Göknar Meşcereleri-Mera-Tarım Alanları) Toprak Organik Karbon ve Toplam Azot Depolama Kapasitesine Etkileri

Abstract

Arazi kullanimi onemli derecede toprak ozelliklerini etkilemekte ve uygun olmayan uygulamalar topragin ve cevre kalitesinin bozulmasina yol acmaktadir. Kastamonu Bolgesinde gerceklestirilen bu calismada, farkli arazi kullaniminin bazi toprak ozellikleri, organik karbon ve azot miktarlari ve depolama kapasiteleri uzerine olan etkilerinin arastirilmasi amaclanmistir. Bu amacla, yasli ve genc goknar mescereleri ile bitisigindeki tarim ve mera alanlarin bazi toprak ozellikleri ile karbon ve azot depolama kapasiteleri belirlenmistir. Mineral toprak ornekleri ust (0- 10 cm) ve alt (10-20 cm) olmak uzere iki farkli toprak derinlik kademesinden alinmis olup, sirasiyla bu topraklarda tekstur, su tutma kapasitesi, elektriksel iletkenlik, kirec miktari, organik madde, fosfor (P) ve potasyum (K) konsantrasyonlari yaninda toplam organik karbon ve azot miktarlari analiz edilmistir. Sonuclar incelendiginde, ust toprak kisimlarinda, en dusuk kil, toz, su tutma kapasitesi, pH, P, K ve organik madde miktari ile en yuksek kum miktari tarim alanlari topraklarinda tespit edilmistir. Ust toprak ozelliklerinin cogunlugu yasli veya genc goknar mescerelerinde daha yuksek belirlenmistir. Alt toprak ozellikleri degerlendirildiginde ise, farkli arazi kullanimlari arasinda belirgin bir farklilik tespit edilmemekle beraber, tarim alanlari topraklarinin en yuksek kil, toz ve pH degerlerine, mera alanlari topraklarinin ise en dusuk kil, toz, P ve K miktarina sahip oldugu gorulmustur. Yasli ve genc goknar mescerelerinin ust ve alt topraklari en yuksek organik karbon ve azot miktari ve depolama kapasitesine sahip olurken, bu degerleri mera alanlari ve tarim alanlari izlemistir. Bununla beraber, tum toprak derinligi degerlendirildiginde (0- 20 cm),  ortalama toprak organik karbon depolama kapasitesi en yuksek mera alanlarinda (50.2 Mg C ha -1 ), bunu sirasiyla genc goknar mescereleri (48.6 Mg C ha -1 ), yasli goknar mescereleri (47.4 Mg C ha -1 ) ve tarim alanlari (32.3 Mg C ha -1 ) takip etmistir. Ortalama toplam azot depolamasi ise en yuksek genc goknar mescerelerinde (5.61 Mg N ha -1 ) belirlenirken, bunu sirasiyla mera alanlari (5.09 Mg N ha -1 ), yasli goknar mescereleri (4.45 Mg N ha -1 ) ve tarim alanlari (3.33 Mg N ha -1 )’na ait topraklar izlemistir.