Mikro Ölçekte Olağanüstü Durumlara Yönelik Mobil Mekân Tasarım Modeli Önerisi

Abstract

Mikro-mobil mekânların kullanım amacına bağlı olarak, tasarım sürecini şekillendiren birçok faktör bulunmaktadır. Araştırmanın amacı, kontrolsüzce gerçekleşip bireyi ve toplum yapısını etkileyen olağanüstü durumlara yönelik, kullanıcının mecburi ve geçici yaklaşım ile yönelim göstermesi beklenen, mikro ölçekte mobil mekân tasarım modeli önerisinde bulunmaktır. Faydacılık esasıyla sunulan model önerisinin, ortaya çıkarılmasında ele alınan tasarım yaklaşımı ile hedeflenen unsur, olağanüstü durumlara yönelik tasarım ve tasarlama yöntemlerine dair okuyucuya bir bakış açısı kazandırılmak istenmesidir. Olağanüstü problemler odağında modelin kullanımına dair 72 saatlik hayati sürece vurgu yapılarak, çevresel faktörler, kullanıcı faktörü ve mekânsal faktörler kapsamında tasarım süreci ele alınmaktadır. Bu kapsamda kullanım amacı, kullanıcı sayısı, hareket yapısı ve hareket kabiliyeti gibi modele dair yaklaşımlar ortaya çıkarılarak öneride bulunulmaktadır. Yapılan çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi modeli ile literatür taraması tamamlanmış, elde edilen bulgular tasarım sürecine yön verecek birtakım kavramlar ve sınıflandırmalar içerisinde analiz edilmiştir. Bu kapsamda olağanüstü duruma yönelik tasarlanacak mikro-mobil mekanların insan, mekan, çevre bilincinde bütüncül bir bakış açısı ile tasarlanması gerektiği değerlendirmelerine varılmış ve çalışma sonucunda bu bakış açısı ile yaklaşılan tasarım modeli önerisinin grafiksel anlatımla ifadesi sunulmuştur. Olağanüstü durum özelinde, tasarımda süreç ve sonuç ilişkisini vurgulayarak model üzerinden sonuca varılmaktadır. Ayrıca gelecek çalışmalara yönelik öneriler sunularak modelin geliştirilmesi gerektiğinin altı çizilmektedir.