2008 Ekonomik krizi ve pandemi krizi çerçevesinde kamu maliyesinin önemi*

Abstract

Kapitalist ekonomik sistem sürekli kriz eğilimi oluşturmaktadır. Kriz eğilimleri dönemsel etkileri açısından ele alındığında, ekolojik krizler, sağlık krizleri gibi farklı boyutları bulunan ve sosyo-ekonomik yapının köklü dönüşümünü içeren sonuçlar üretmektedir. Bu anlamda bu çalışmanın temel amacı, krizlerin gerçek kaynağının ekonomik sistemin değişim dinamikleri olduğunu ve bu bağlamda diğer kriz görünümlerinin ekonomik krizlerin ve kriz sonrası sosyo-ekonomik yapıda gerçekleşen dönüşümün bir yansıması olduğunu vurgulamaktır. Bu çerçevede geçmişin bugünü anlamayı sağladığı ve bugünün de geçmişi yeniden düşünmeyi gerektirdiği düşüncesinden hareketle ekonomik krizlerin ve pandemilerin tarihsel değerlendirilmesinin yapılması önem taşımaktadır. Çalışmada salgın hastalıkların pandemi ve sağlık krizine yol açması ile köklü ekonomik ve sosyal dönüşümleri içeren ekonomik krizler arasında nedensellik ilişkisinin olduğu ileri sürülmektedir. Buradan hareketle 2008 ekonomik krizi ve covid-19 pandemi krizi sözkonusu nedensellik ilişkisinin görünür hale gelmesini sağlayan yakın tarihte yaşanmış deneyimler olarak değerlendirilmektedir. Bu deneyimlerin ortaya çıkardığı ekonomik ve sosyal sorunların çözümünde, kamu maliyesi açısından bir paradigma değişimi olarak ifade edilebilecek yeniden kamuculuk anlayışı sağlık hizmetleri ve yaşam ücreti önerileri çerçevesinde önemli bir alternatif yaklaşım olarak tartışılmaktadır.