Vaccination in pharmacy. Knowledge and attitudes of physicians-in-training toward pharmacists' new competencies for adult vaccination in pharmacies - a pilot study

Abstract

Artykuł przedstawia wyniki badania pilotażowego, którego celem była ocena wiedzy i postaw szkolących się lekarzy na temat szczepień osób dorosłych w aptekach oraz wpływu tych wyników na współpracę obu środowisk. Ustawa o zawodzie farmaceuty zmieniła rolę i zadania farmaceuty. Farmaceuci mogą udzielać świadczeń zdrowotnych. Szczepienia ochronne to pierwsze w Polsce świadczenia zdrowotne realizowane w ramach opieki farmaceutycznej przez farmaceutów w aptekach. Istotną nowością pilotażu jest pokazanie postawy młodych lekarzy wobec nowych kompetencji farmaceutów dotyczących kwalifikowania i wykonywania szczepień w aptekach. W pilotażu przedstawiony jest punkt widzenia lekarzy (średnia wieku 33 lata), którzy odbywali szkolenie specjalizacyjne w 2023 r.. Ocenie poddano wiedzę lekarzy na temat szczepień ochronnych w aptekach, które mogą być w całości lub w części finansowane ze środków publicznych tj. przeciw COVID-19, przeciw grypie i przeciw pneumokokom. Wyniki wskazują, że lekarze posiadali największą wiedzę na temat szczepień w aptece przeciw COVID-19 i grypie. W badanej grupie tylko 37% lekarzy poleca szczepienia w aptece. A im większe jest miasto w którym pracuje lekarz, tym częściej lekarz poleca szczepienia w aptece. Jednak 63% badanych lekarzy nie poleca szczepień w aptece. W pilotażu zidentyfikowano przyczyny, które decydują o tym, że młodzi lekarze nie polecają szczepień w aptece. Badani najczęściej odpowiadali, że nie polecają szczepień w aptece, gdyż pacjenci nie pytają o taką możliwość (31%), pacjenci szczepią się w przychodni (26%), lekarze nie współpracują z aptekami w zakresie szczepień (23%). Badanie pokazuje, że istnieje pilna potrzeba włączenia do programów edukacji wszystkich zawodów medycznych, w tym lekarzy szkoleń na temat szczepień osób dorosłych, które można wykonać w aptekach. Farmaceuci mogą wspierać edukację w zakresie szczepień. Z tego względu niezbędna jest współpraca na poziomie lokalnym: apteka ogólnodostępna – przychodnia lub praktyka lekarza rodzinnego. Należy zwrócić szczególną uwagę na kontakt lekarzy i farmaceutów na terenie dużych aglomeracji miejskich, gdzie brakuje lub jest ograniczona współpraca obu grup.