Spatial Stratification and Memory Reading in Hotels under the Influence of the Palimpsest Concept

Abstract

Mekân, nesiller arası iletişim aracı olmasının yanı sıra geçmiş ve gelecek arasında bağlantı kurmayı sağlayan bir katmanlar bütünüdür. Mekânı okumak, onu tüm katmanlarıyla ele almaktır. Bellek kavramı iç mimarlık alanında yapılar üzerinden “mekânsal bellek” kavramı olarak incelenmektedir. Bellek, kurgusu itibariyle süreç içinde katmanlaşan bir sistemdir. Mekândaki bu çok katmanlı bellek sistemini ifade eden terim ise “palimpsest”tir. Bu çalışmanın amacı otel olarak yeniden işlevlendirilen mekânlarda palimpsest kavramının incelenmesidir. Kolektif belleğin sürekliliğini sağlaması sebebiyle çalışmanın kapsamı otel yapıları olarak belirlenmiştir. Yapı stoklarının çokluğu nedeniyle çalışmaya sınırlılık getirilmiştir. Bu bağlamda çalışmanın örneklem evrenini İstanbul’daki Sultanahmet Four Seasons Hotel, Pera Palas Oteli, Çırağan Palace Kempinski ve The Public Hotel oluşturmaktadır. Çalışmanın yöntemi olarak ilk aşamada literatür taraması yapılmıştır. Her bir yapının tarihsel süreci araştırılmış, yapılan ziyaretlerde mekânların kullanım biçimleri incelenmiştir. İkinci aşamada bellek okuma çalışması yapılmıştır. Bu kapsamda arşiv tarama, farklı zaman dilimlerinde yapılan alan ziyaretleri ile yerinde gözlem ve mevcut mekânsal izlerin fotoğraflanması çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Ek olarak mekânların tasarımcılarıyla görüşmeler yapılmıştır. Sonuç olarak otel olarak yeniden işlevlendirilen yapıların palimpsest kavramından izler taşıdığı tespit edilmiştir. Palimpsest kavramı mekân, zaman ve bellek açısından ele alındığında özellikle iç mimaride renk, şekil, doku, malzeme özellikleri ve aydınlatma kararları gibi tüm mekânsal öğelerde, yapının her döneme ait izler görülmektedir.