Türkiye’de Küreselleşme Doğrudan Yabancı Yatırım Girişlerini Etkiliyor mu? ARDL Yaklaşımı

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi Pub Date : 2024-01-24 DOI:10.15869/itobiad.1372205

Süleyman Uğurlu

{"title":"Türkiye’de Küreselleşme Doğrudan Yabancı Yatırım Girişlerini Etkiliyor mu? ARDL Yaklaşımı","authors":"Süleyman Uğurlu","doi":"10.15869/itobiad.1372205","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Modern çağda bir ülkenin küresel ekonomiyle bütünleşebilmesi ve ekonomik gelişimini sürdürebilmesi için en önemli araçlardan biri doğrudan yabancı yatırımlardır. Küreselleşmenin avantajlarını ve faydalarını etkin bir şekilde kavrayabilen ülkeler, uluslararası yatırımcıları kendi iç pazarlarına çekmek için çeşitli stratejiler geliştirmektedirler. Ülke ekonomisini daha liberal bir yapıya kavuşturmanın yanında küreselleşme kapsamında çeşitli sosyal ve politik adımlar atmak bu stratejiler arasında üst sıralarda yer almaktadır. Türkiye de bu konuda çaba gösteren ülkelerden biridir. Nitekim Türkiye’nin 2005 yılında Avrupa Birliği’ne aday ülke ilan edilmesi ve Türkiye’nin uygulamaya başladığı neoliberal politikalar doğrudan yabancı yatırımların Türkiye’ye yönelmesindeki önemli gelişmeler olarak görülmektedirler. Dolayısıyla bu çalışmada küreselleşmenin doğrudan yabancı yatırımlar üzerindeki etkisi 1973-2020 yılları arasında Türkiye örnekleminde ARDL yaklaşımı ile araştırılmıştır. Çalışmada doğrudan yabancı yatırım girişleri bağımlı değişken olurken, bağımsız değişken olarak küreselleşmeyi temsilen son dönemde akademik yazında sıklıkla tercih edilen KOF Küreselleşme Endeksi seçilmiştir. Kişi başına gayrisafi yurtiçi hasıla, dış açıklık ve enflasyon değişkenleri de diğer bağımsız değişkenlerdir. Çalışmada ilk olarak birim kök sınaması yapılmıştır. Serilerin farklı seviyelerde durağan olmaları nedeniyle ARDL yaklaşımı tercih edilmiştir. Modelde yer alan değişkenler arasındaki uzun dönemli eşbütünleşme ilişkisi sınır testi yaklaşımıyla tespit edilmiştir. Uzun dönemde eşbütünleşme katsayı tahmincisi sonuçlarına göre küreselleşmede meydana gelen %1’lik artış doğrudan yabancı yatırımları %0.14 artırmaktadır. Bununla birlikte kişi başına gayrisafi yurtiçi hasıla ve dış açıklıktaki %1’lik artışlar doğrudan yabancı yatırımları sırasıyla %0.49 ve %1.63 artırmaktadır. Buna karşın enflasyondaki %1’lik artış ise doğrudan yabancı yatırımları %0.27 azaltmaktadır. Son olarak hata düzeltme modeli sonuçlarına göre modelde yer alan bağımsız değişkenlerden kaynaklanan şokların %63’ü bir dönem içerisinde telafi edilerek uzun dönemde tekrar dengeye gelinmektedir.","PeriodicalId":112385,"journal":{"name":"İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi","volume":"13 2","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2024-01-24","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.15869/itobiad.1372205","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

Modern çağda bir ülkenin küresel ekonomiyle bütünleşebilmesi ve ekonomik gelişimini sürdürebilmesi için en önemli araçlardan biri doğrudan yabancı yatırımlardır. Küreselleşmenin avantajlarını ve faydalarını etkin bir şekilde kavrayabilen ülkeler, uluslararası yatırımcıları kendi iç pazarlarına çekmek için çeşitli stratejiler geliştirmektedirler. Ülke ekonomisini daha liberal bir yapıya kavuşturmanın yanında küreselleşme kapsamında çeşitli sosyal ve politik adımlar atmak bu stratejiler arasında üst sıralarda yer almaktadır. Türkiye de bu konuda çaba gösteren ülkelerden biridir. Nitekim Türkiye’nin 2005 yılında Avrupa Birliği’ne aday ülke ilan edilmesi ve Türkiye’nin uygulamaya başladığı neoliberal politikalar doğrudan yabancı yatırımların Türkiye’ye yönelmesindeki önemli gelişmeler olarak görülmektedirler. Dolayısıyla bu çalışmada küreselleşmenin doğrudan yabancı yatırımlar üzerindeki etkisi 1973-2020 yılları arasında Türkiye örnekleminde ARDL yaklaşımı ile araştırılmıştır. Çalışmada doğrudan yabancı yatırım girişleri bağımlı değişken olurken, bağımsız değişken olarak küreselleşmeyi temsilen son dönemde akademik yazında sıklıkla tercih edilen KOF Küreselleşme Endeksi seçilmiştir. Kişi başına gayrisafi yurtiçi hasıla, dış açıklık ve enflasyon değişkenleri de diğer bağımsız değişkenlerdir. Çalışmada ilk olarak birim kök sınaması yapılmıştır. Serilerin farklı seviyelerde durağan olmaları nedeniyle ARDL yaklaşımı tercih edilmiştir. Modelde yer alan değişkenler arasındaki uzun dönemli eşbütünleşme ilişkisi sınır testi yaklaşımıyla tespit edilmiştir. Uzun dönemde eşbütünleşme katsayı tahmincisi sonuçlarına göre küreselleşmede meydana gelen %1’lik artış doğrudan yabancı yatırımları %0.14 artırmaktadır. Bununla birlikte kişi başına gayrisafi yurtiçi hasıla ve dış açıklıktaki %1’lik artışlar doğrudan yabancı yatırımları sırasıyla %0.49 ve %1.63 artırmaktadır. Buna karşın enflasyondaki %1’lik artış ise doğrudan yabancı yatırımları %0.27 azaltmaktadır. Son olarak hata düzeltme modeli sonuçlarına göre modelde yer alan bağımsız değişkenlerden kaynaklanan şokların %63’ü bir dönem içerisinde telafi edilerek uzun dönemde tekrar dengeye gelinmektedir.

查看原文本刊更多论文

全球化是否影响土耳其的外国直接投资流入？ARDL方法

在当代，外国直接投资是一个国家融入全球经济、保持经济持续发展的最重要手段之一。能够有效把握全球化优势和利益的国家会制定各种战略，吸引国际投资者进入国内市场。在这些战略中，除了使本国经济更加自由化之外，在全球化范围内采取各种社会和政治措施也是重要的战略之一。土耳其就是在这方面做出努力的国家之一。事实上，土耳其于 2005 年宣布成为欧盟候选国，并开始实施新自由主义政策，这些都被视为土耳其吸引外国直接投资的重要进展。因此，本研究以 1973-2020 年间的土耳其为样本，采用 ARDL 方法研究了全球化对外国直接投资的影响。外国直接投资流入量是本研究的因变量，而最近在学术文献中被频繁采用的 KOF 全球化指数则被选为代表全球化的自变量。其他自变量包括人均国内生产总值、对外开放程度和通货膨胀率。首先，本研究进行了单位根检验。由于序列在不同水平上都是静止的，因此首选 ARDL 方法。模型中变量之间的长期协整关系是通过边界检验法确定的。根据长期协整系数估计的结果，全球化每增加 1%，外国直接投资就会增加 0.14%。然而，人均国内生产总值和对外开放程度每增加 1%，外国直接投资分别增加 0.49%和 1.63%。另一方面，通货膨胀率每增加 1%，外国直接投资就会减少 0.27%。最后，根据误差修正模型的结果，由模型中的自变量引起的冲击有 63%在一个时期内得到补偿，并在长期内得到再平衡。

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文求助全文

来源期刊

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi

自引率

0.00%

发文量