Moldova’daki Devlet Okullarında Din Eğitim

Abstract

Bir Güney Doğu Avrupa ülkesi olan Moldova, dini açıdan, Ortodoks Hristiyan bir ülkedir. Devlet laiktir. Ancak Moldova’da inanç özgürlüğü anayasal bir haktır. Eski bir Sovyet ülkesi olan Moldova, diğer Sovyet ülkelerinde olduğu gibi, resmi olarak ateist topluma sahipti. Bu dönemde inanç baskılandı. Dindar bir topluma sahip olan Moldova’da bağımsızlık sonrası oluşan demokratik ortam sebebiyle dini kurumlar açıldı. Toplumda din eğitimi konusunda talep oluştu. Bu sebeple okullarda din eğitimi verilmeye başlandı. Bugün ülkede din eğitimi ilkokulda başlar. Din eğitimi, eğitimin tüm kademelerinde mevcuttur. Din eğitimi zorunlu değildir. Zorunlu olarak okutulan ahlak eğitimi dersinden zaman içerisinde ayrılan din dersleri, seçmeli olarak okutulmaktadır. Okutulun din dersleri Hristiyanlığın belli başlı mezheplerinden ibarettir. Okullarda teolojisi öğretilen mezhepler toplumsal talep ve politik tutuma göre belirlenmiştir. Halkın büyük çoğunluğu Rus Ortodoks Kilisesi’ne (ROK) bağlı olmasına rağmen, Evangelist Hristiyanlar ve Yedinci Gün Adventistler için devlet okullarında eğitim verilmektedir. Diğer yandan Romanya Ortodoks Kilisesi (ROOK) ve ROK arasındaki çatışma sebebiyle Ortodoks din eğitimi, kilise ismi konusuna girmeden, Din Ortodoks Mezhebi adı altında öğretilmektedir. Bu çalışmada Moldovan devletler okullarındaki din eğitimi araştırılmıştır. Sovyet sonrası Moldova’da din eğitiminin süreci incelenmiştir. Ülkedeki din eğitiminin hangi eğitim kademelerinde nasıl uygulandığı araştırılmış, araştırmada derslerin müfredatları ve ders kitapları tetkik edilmiştir. Başka bir ifadeyle doküman analiz yöntemi kullanılmıştır. Ayrıca devlet okullarında verilen din eğitiminin öğreticileri (öğretmenler) bu çalışmanın konusudur. Gerek kilise papazlarının gerekse resmi öğretmenlerin din eğitimi dersindeki istihdam koşulları incelenmiştir. Çalışmanın sınırlılıkları içinde, özel okullarda din eğitimi, araştırmanın dışında bırakılmıştır. Moldova’daki din eğitimi üzerine Türkçe literatürde bir çalışma yoktur. Bu sebeple çalışma literatüre önemli bir katkı sağlayacaktır.