AZƏRBAYCANDA SU EHTİYATLARINDAN İSTİFADƏNİN TƏHLİLİ

IF 0.3 Q4 GEOGRAPHY

Geography and Natural Resources Pub Date : 2024-02-01 DOI:10.59423/gnr.2023.74.54.001

M.A. Abduyev

{"title":"AZƏRBAYCANDA SU EHTİYATLARINDAN İSTİFADƏNİN TƏHLİLİ","authors":"M.A. Abduyev","doi":"10.59423/gnr.2023.74.54.001","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Hazırda dünyada müşahidə olunan su qıtlığı proqnozlara görə getdikcə daha da güclənəcəkdir. Ərazisi əsasən keçid iqlim qurşağında yerləşən və su ehtiyatları ilə zəif təmin olunan Azərbaycan Respublikasında su çatışmazlığı özünü daha aydın hiss etdirir. Təbii və antropogen təsirlərlə su ehtiyatlarında baş verən dəyişikliklərin qiymətləndirilməsi son illər xüsusilə aktuallığı ilə seçilir. Təbii su mənbələrdən götürülmüş və istehlak olunmuş su ehtiyatlarından istifadə iki dövr üçün (1990-2021 və 2000-2021) təhlil edilmişdir. 1990-2021-ci illəri əhatə edən birinci dövr ərzində təbii mənbələrdən götürülmüş və istehlak olunmuş su ehtiyatlarının istifadəsində mənfi trend alındığı halda, 2000-2021-ci illəri əhatə edən ikinci dövrdə qeyd olunan sahələr üzrə su ehtiyatlarının istifadəsində müsbət trend alınmışdır. Müəyyən olunmuşdur ki, hər iki dövrdə təbii mənbələrdən götürülmüş suyun yalnız 70%-i istehlak olunur, 30%-i isə itkiyə gedir. İstehlak olunan suyun 69-70%-i suvarma, 26%-i istehsal, 4-5%-i isə məişət ehtiyacları üçün sərf olunur.","PeriodicalId":44739,"journal":{"name":"Geography and Natural Resources","volume":null,"pages":null},"PeriodicalIF":0.3000,"publicationDate":"2024-02-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Geography and Natural Resources","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.59423/gnr.2023.74.54.001","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"Q4","JCRName":"GEOGRAPHY","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

Hazırda dünyada müşahidə olunan su qıtlığı proqnozlara görə getdikcə daha da güclənəcəkdir. Ərazisi əsasən keçid iqlim qurşağında yerləşən və su ehtiyatları ilə zəif təmin olunan Azərbaycan Respublikasında su çatışmazlığı özünü daha aydın hiss etdirir. Təbii və antropogen təsirlərlə su ehtiyatlarında baş verən dəyişikliklərin qiymətləndirilməsi son illər xüsusilə aktuallığı ilə seçilir. Təbii su mənbələrdən götürülmüş və istehlak olunmuş su ehtiyatlarından istifadə iki dövr üçün (1990-2021 və 2000-2021) təhlil edilmişdir. 1990-2021-ci illəri əhatə edən birinci dövr ərzində təbii mənbələrdən götürülmüş və istehlak olunmuş su ehtiyatlarının istifadəsində mənfi trend alındığı halda, 2000-2021-ci illəri əhatə edən ikinci dövrdə qeyd olunan sahələr üzrə su ehtiyatlarının istifadəsində müsbət trend alınmışdır. Müəyyən olunmuşdur ki, hər iki dövrdə təbii mənbələrdən götürülmüş suyun yalnız 70%-i istehlak olunur, 30%-i isə itkiyə gedir. İstehlak olunan suyun 69-70%-i suvarma, 26%-i istehsal, 4-5%-i isə məişət ehtiyacları üçün sərf olunur.

查看原文本刊更多论文

阿塞拜疆的水资源利用情况

根据预测，目前世界上出现的缺水现象将越来越严重。阿塞拜疆共和国的领土主要位于大陆性气候区，水资源匮乏，因此水冲突更加突出。近年来，由于自然和人为因素的影响，水资源发生了重大变化。我们对两个时期（1990-2021 年和 2000-2021 年）从生活用水中提取的水资源利用率和已利用的水资源进行了分析。在 1990-2021 年期间，取自 təbii mənbələrdən və istehlak olunmuş water ehtiyatları istifadəsind mənfi 的趋势，而在 2000-2021 年期间，取自 illəri əhatə edən second fərrdə qeyd olunan sahələr üzrə water ehtiyatları istifadəsində məbət 趋势。据观察，在这两个时期，从医疗中心取走的水只有 70% 被利用，30% 被 "itkiyə gedir"。69-70%的水用于浇灌，26%用于饮用，4-5%用于医疗。

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文求助全文

来源期刊

Geography and Natural Resources GEOGRAPHY-

CiteScore

0.50

自引率

0.00%

发文量

期刊介绍： Geography and Natural Resources publishes information on research results in the field of geographical studies of nature, the economy, and the population. It provides ample coverage of the geographical aspects related to solving major economic problems, with special emphasis on regional nature management and environmental protection, geographical forecasting, integral regional research developments, modelling of natural processes, and on the advancement of mapping techniques. The journal publishes contributions on monitoring studies, geographical research abroad, as well as discussions on the theory of science.