Wybrane aspekty prawne cyfrowych narzędzi do modelowania informacji o budynku (BIM)

Abstract

Od wielu lat powszechne jest publiczne i nieodpłatne udostępnianie w internecie elektronicznych repozytoriów, baz danych, zbiorów elementów (narzędzi) niezbędnych do cyfrowego modelowania informacji o budynku (obiekcie budowlanym) w technologii BIM (ang. Building Information Modeling), często określanych mianem „Biblioteki obiektów BIM” lub „Biblioteki BIM” przy jednoczesnym braku wskazania, że w danym przypadku mamy do czynienia z tzw. licencją otwartą.Celem niniejszej publikacji jest z jednej strony uporządkowanie wiedzy dotyczącej elektronicznych baz danych, a z drugiej zaprezentowanie i analiza prawna istotnych problemów dotyczących swobodnego korzystania z elektronicznych baz danych, których elementy wykorzystywane są w procesie cyfrowego modelowania informacji o budynku (obiekcie budowlanym), z reguły w toku projektowania, w celach komercyjnych.Zdaniem autora osoba korzystająca z publicznie dostępnej w internecie i niejednokrotne nieodpłatnej zawartości elektronicznej bazy danych w postaci Biblioteki obiektów BIM / Biblioteki BIM, która podlega ochronie sui generis, poprzez pobieranie i/lub wtórne wykorzystanie całej zawartości elektronicznej bazy danych lub istotnej, co do jakości lub ilości, jej części w celu cyfrowego modelowania informacji o budynku (obiekcie budowlanym), najczęściej w procesie projektowania, w celach komercyjnych, przy jednoczesnym braku: (1) umowy przenoszącej na daną osobę prawo sui generis czy też umowy licencyjnej na korzystanie z tego prawa do elektronicznej bazy danych; (2) informacji o obecności tzw. licencji otwartej, narusza prawo sui generis do elektronicznej bazy danych przysługujące producentowi Biblioteki obiektów BIM / Biblioteki BIM na gruncie zarówno Ustawy, jak i Dyrektywy.Co więcej, z jednej strony art. 8 ust. 1 pkt 1) Ustawy zakazuje dozwolonego użytku osobistego z istotnej, co do jakości lub ilości, części elektronicznej bazy danych, na przykład w postaci Biblioteki obiektów BIM / Biblioteki BIM, a z drugiej naruszeniem prawa sui generis do elektronicznej bazy danych będzie powtarzające się i systematyczne pobieranie lub wtórne wykorzystanie nieistotnej, pod względem jakości lub ilości, części zawartości Biblioteki obiektów BIM / Biblioteki BIM, jeżeli jest to sprzeczne z normalnym korzystaniem i powoduje nieusprawiedliwione naruszenie słusznych interesów producenta elektronicznej bazy danych.