{"title":"Üniversite Özerkliği Üzerine Tarihsel Bir İnceleme","authors":"Fatma Buğday","doi":"10.33712/mana.1401064","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Bu çalışmada, bilgi üretimi ve bilginin toplumsallaştırılması için üniversite özerkliğine neden gereksinim duyulduğu incelenmektedir. Makale, nitel araştırma yöntemiyle betimsel olarak incelenmiştir. Çalışmanın temel yaklaşımı, üniversite özerkliğine neden gereksinim duyulduğu ve üniversite kavramını tarihsel gelişim içerisinde analiz etmektir. Üniversitelerin ontolojik olarak ortaçağda Avrupa’da ortaya çıktığı kabul edilmektedir. Üniversite kavramının niteliği ve fonksiyonu ile birlikte yüzyıllar içinde yaşanan dönüşüm ve bu kültürel mirası izlediğimiz 19 yüzyılda ortaya çıkan Humboldt üniversitesi modeli önem taşımaktadır. Bu model üzerinden akademik özerkliğe vurgu yapılıp modern üniversite çalışmalarına geçiş yapılmıştır. Üniversite özerkliği bilimin kamuya yönelik hizmet ve sorumluluğundan dolayı devlet otoritesi kavramı dışında gelişmiştir. Makalenin mantıksal çerçevesi üç başlıktan oluşmaktadır. Tarihsel gelişim sürecinde, öncelikle ortaçağ üniversiteleri/Birinci Kuşak Üniversiteler incelenmiştir. Sonrasında 19. yüzyılda ortaya çıkan Humboldt üniversitesi modeli/ İkinci Kuşak Üniversiteler incelenmiştir. Bu model üzerinden akademik özerkliğe vurgu yapılıp modern üniversite çalışmalarına geçiş yapılmıştır. Sonrasında da Üçüncü Kuşak Üniversiteler/Girişimci Üniversite incelenmiştir. Son bölümde ise, Üniversite özerkliği akademik özgürlük kavramları uluslararası bildirgeler bütününde tartışılıp analiz edilmiştir.","PeriodicalId":112131,"journal":{"name":"Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi","volume":"3 3","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2024-01-01","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.33712/mana.1401064","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Bu çalışmada, bilgi üretimi ve bilginin toplumsallaştırılması için üniversite özerkliğine neden gereksinim duyulduğu incelenmektedir. Makale, nitel araştırma yöntemiyle betimsel olarak incelenmiştir. Çalışmanın temel yaklaşımı, üniversite özerkliğine neden gereksinim duyulduğu ve üniversite kavramını tarihsel gelişim içerisinde analiz etmektir. Üniversitelerin ontolojik olarak ortaçağda Avrupa’da ortaya çıktığı kabul edilmektedir. Üniversite kavramının niteliği ve fonksiyonu ile birlikte yüzyıllar içinde yaşanan dönüşüm ve bu kültürel mirası izlediğimiz 19 yüzyılda ortaya çıkan Humboldt üniversitesi modeli önem taşımaktadır. Bu model üzerinden akademik özerkliğe vurgu yapılıp modern üniversite çalışmalarına geçiş yapılmıştır. Üniversite özerkliği bilimin kamuya yönelik hizmet ve sorumluluğundan dolayı devlet otoritesi kavramı dışında gelişmiştir. Makalenin mantıksal çerçevesi üç başlıktan oluşmaktadır. Tarihsel gelişim sürecinde, öncelikle ortaçağ üniversiteleri/Birinci Kuşak Üniversiteler incelenmiştir. Sonrasında 19. yüzyılda ortaya çıkan Humboldt üniversitesi modeli/ İkinci Kuşak Üniversiteler incelenmiştir. Bu model üzerinden akademik özerkliğe vurgu yapılıp modern üniversite çalışmalarına geçiş yapılmıştır. Sonrasında da Üçüncü Kuşak Üniversiteler/Girişimci Üniversite incelenmiştir. Son bölümde ise, Üniversite özerkliği akademik özgürlük kavramları uluslararası bildirgeler bütününde tartışılıp analiz edilmiştir.