{"title":"Моделирующее представление одного истребительного сюжета из ТаНаХа (Изэвель)","authors":"Piotr Czerwiński","doi":"10.31261/ir.2023.10.04","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Podstawę analizy stanowi tu znany z Pisma Świętego wątek, na podstawie którego Izebel — żona siódmego władcy północnego Królestwa Izraela Achaba — czcicielka Baala i Astarte (Aszejry) najpierw eliminuje proroków Bożych, a następnie poprzez intrygę i fałszywe donosy doprowadza do ukamienowania Nabota, aby Achab mógł po nim odziedziczyć upragnioną winnicę. Wydarzenia te w konsekwencji doprowadzają — zgodnie z przepowiednią proroka Eliasza — do zagłady samej Izebel. Zawarte w tekście źródłowym dane pozwoliły wyróżnić i opisać trzy kolejno następujące i powiązane ze sobą modele: ukierunkowanego wykonania („Zrobię z tobą / z twoim to, co ty ze mną / z moim uczyniłeś”), pozyskania poprzez podmianę (wątek z zabójstwem Nabota), przepowiedzianego unicestwienia (morderstwo Izebel i wyrzucenie jej przez okno). Wspólną podstawą jest tu wyrządzanie zła, które prowadzi do nieuniknionej konsekwencji, polegającej w tym przypadku na całkowitej eliminacji, unicestwieniu tego, kto owo zło wyrządził. Wyróżnianym tu modelom towarzyszą charakterystyka ról uczestników, opis cech semantycznych i schematy predykatywno-składnikowe. Autor wyciąga wnioski na temat możliwości podobnego ujęcia rozwijających się wątków w tekstach tradycyjnych.","PeriodicalId":34463,"journal":{"name":"Iudaica Russica","volume":"65 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-07-26","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Iudaica Russica","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.31261/ir.2023.10.04","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Podstawę analizy stanowi tu znany z Pisma Świętego wątek, na podstawie którego Izebel — żona siódmego władcy północnego Królestwa Izraela Achaba — czcicielka Baala i Astarte (Aszejry) najpierw eliminuje proroków Bożych, a następnie poprzez intrygę i fałszywe donosy doprowadza do ukamienowania Nabota, aby Achab mógł po nim odziedziczyć upragnioną winnicę. Wydarzenia te w konsekwencji doprowadzają — zgodnie z przepowiednią proroka Eliasza — do zagłady samej Izebel. Zawarte w tekście źródłowym dane pozwoliły wyróżnić i opisać trzy kolejno następujące i powiązane ze sobą modele: ukierunkowanego wykonania („Zrobię z tobą / z twoim to, co ty ze mną / z moim uczyniłeś”), pozyskania poprzez podmianę (wątek z zabójstwem Nabota), przepowiedzianego unicestwienia (morderstwo Izebel i wyrzucenie jej przez okno). Wspólną podstawą jest tu wyrządzanie zła, które prowadzi do nieuniknionej konsekwencji, polegającej w tym przypadku na całkowitej eliminacji, unicestwieniu tego, kto owo zło wyrządził. Wyróżnianym tu modelom towarzyszą charakterystyka ról uczestników, opis cech semantycznych i schematy predykatywno-składnikowe. Autor wyciąga wnioski na temat możliwości podobnego ujęcia rozwijających się wątków w tekstach tradycyjnych.