Rusya ve Çin Arasında Azerbaycan Üzerinden Rekabet: Diplomasi ve Ekonomik Araçlar

Abstract

Araştırma kapsamında Azerbaycan Cumhuriyetinin Rusya ve Çin perspektifinde ideolojik, diplomatik ve ekonomik araçlar üzerinde ilişkisi ele alınarak incelenmiştir. Makalenin girişinde Rusya ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin Kafkaslardaki etkisinin ne derecede olduğunu tarihsel açıdan ele alınılmış ve olayın tarihsel boyutu resmi kaynakların açıklamaları ile ortaya koyulmuştur. Makalenin ikinci başlığı Azerbaycan Cumhuriyeti, Rusya ve Çin Halk Cumhuriyeti hakkında kısa bilgi verilerek, Azerbaycan’ın iki ülke ile ilgili ideolojik, diplomatik ve ekonomik ilişkileri ve geleceğe yönelik değişim planı ile ilgili detaylı bilgi verilmiştir. Azerbaycan Cumhuriyetinin mevcut yer altı kaynakları ele alınırken diğer taraftan bu iki ülke ile diplomatik ve ekonomik alandaki ilişkilerin etkisinin ne gibi olum ve olumsuz etkileri olduğu ile ilgili araştırma yapılmıştır. Araştırmada kalitatif yöntem ve teknikler kullanılmış ve açık kaynaklar olan gazete manşetleri, resmi kurum ve tarafların açıklamaları, anlaşmalar, dönem içerisinde yazılan tez, makale incelenerek derlenmiştir. 2015 yılın gerçekleşen ekonomik kriz sonucunda Azerbaycan Cumhuriyetinin petrole dayalı ekonomik ilişkisini değiştirerek ticari ilişkiler kapsamında çok sektörlü ekonomiye geçiş reform hareketleri kapsamında Çin ve Rusya ile yaptığı geleceğe yönelik perspektifli anlaşmalara imza atmıştır. Rusya ve Çin, Azerbaycan’la olan ilişkilerde dikkatli davranmaya ve bu bölgedeki jeo-ekonomik müttefiklerini kaybetmemeye özen gösterdikleri görülmekle birlikte, denge politikasının bu bölgede yürütülmesiyle Azerbaycan ekonomisinde yer edine bileceklerini görerek hareket ettikleri için Kafkasya’daki gücü kaybetmemek ve var olmak için bu bölgelere halen bağımlı olduklarını göstermiş oldular.