A Dream in the Steppe: Mise-en-scene in the Movie “Karpuz Kabuğundan Gemiler Yapmak”

Abstract

Bir filmi oluşturan en önemli unsur hikaye olsa da hikayenin nasıl anlatıldığı filmi iyi ya da başarılı tabir edebileceğimiz konuma oturtur. Hikayenin nasıl anlatıldığını ise filmin biçimini oluşturan mizansen unsurlarının arasındaki uyum ve denge belirler. Kendi çocukluğundan yola çıkarak tüm imkansızlıklara rağmen düşlerini gerçekleştirmeye dayalı bir hikayeden oluşan Karpuz Kabuğundan Gemiler Yapmak, Ahmet Uluçay’ın tek uzun metrajlı filmidir. Bir köy ve bir kasaba arasında verilen mücadelenin de yansıması olan film ortaya koyduğu sinema aşkıyla da Türk sinema tarihinde önemli bir yer edinmiştir. Yönetmen Ahmet Uluçay, filmin sadece hikayesi ile değil anlatım tarzıyla da dikkat çekici bir örnek ortaya koymuştur. Uluçay filminde eşine az rastlanır bir hikayeyi başarılı mizansen kullanımıyla etkileyici bir filme dönüştürmüştür. Mizansenin temel unsurları olan mekan, dekor, aydınlatma, kostüm, makyaj ve oyunculuk öğelerinin dengeli ve uyumlu kullanımı, hikayeyi adeta seyirciye yaşatır. Bu çalışmada Ahmet Uluçay’ın Karpuz Kabuğundan Gemiler Yapmak filmi mizansen ögeleri açısından, mizansen eleştirisi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Film, mizansen öğelerinin kullanımının, filmin hikayesine ve anlamına kattığı katkı bağlamında değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda yönetmenin mizansenin unsurlarını dengeli ve uyumlu bir şekilde kullanarak, filmin hikayesini özgün bir stilde ortaya koymayı başardığı görülmüştür. Yönetmenin filmde yakaladığı başarının, mizansen konusundaki tercihlerin bir yansıması olduğunu söylemek mümkündür.