Legis actio'larda Dava Ehliyeti

Abstract

Roma Hukuku’nda günümüz hukuk anlayışına uygun bir usul hukukundan bahsetme imkanı bulunmamaktadır. Buna karşın belirli dava ya da usul tipi dediğimiz yöntemlerin kullanılması suretiyle hakkın temini mümkündür. Legis actio’lar da belirli dava tiplerinin kullanılması suretiyle hakkın temini ve kararın icrasına imkan veren yöntemlerdendir. Legis actio’lar vasıtasıyla bir hakkın temin edilebilmesi imkanı, bu usulün uygulandığı dönemde Roma’da yaşayan herkese tanınmamıştır. Dava ehliyetini ancak sınırlı kimseler haiz olabilmiş, bazı kimselere vasi ya da kayyım vasıtası ile davasını takip etme imkanı tanınmış, bazı kimselerin davada taraf ehliyetini dahi haiz olmadığı kabul edilmiştir. Çalışmamızda, öncelikle Legis actio’lar dönemindeki hak ve hukuki işlem ehliyetine ilişkin açıklamalara yer verilmiş, sonrasında Legis actio usulü açıklanmış, son olarak da Legis actio’larda dava ehliyetini haiz olan ve olmayan kimselerin kimler olduğuna dair açıklamalara yer verilmiştir.