گه‌ره‌نتییه‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌كانی پاراستنی مافه‌ سیاسییه‌كان

Dildar Abdulwahid Qadir, Idris Qadir Rasul
{"title":"گه‌ره‌نتییه‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌كانی پاراستنی مافه‌ سیاسییه‌كان","authors":"Dildar Abdulwahid Qadir, Idris Qadir Rasul","doi":"10.25007/ajnu.v12n4a1906","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"ئه‌و بابه‌ته‌ی كه‌ له‌و تویژێنه‌وه‌دا لێكۆڵینه‌وه‌مان سه‌ر كردووه‌ بریتیه‌ له‌ گه‌ره‌نتییه‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌كانی پاراستنی مافه‌ سیاسییه‌كان كه‌ میتودی شێكاری و به‌راوردكاریمان به‌كار هێناوه‌، یاسای نێوده‌وڵه‌تی گشتی پاراستنی یاسایی بۆ مافه‌ سیاسییه‌كان له‌ چوارچێوه‌ی ڕێكه‌وتننامه‌كانی نێوده‌وڵه‌تی دابین كردووه‌. هه‌روه‌ها ڕێكخراوه‌كانی نێوده‌وڵه‌تی و هه‌رێمی به‌ تایبه‌تی ڕێكخراوی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان ڕۆڵێكی سه‌ره‌كیان له‌ پاراستنی مافه‌ سیاسییه‌كانیان هه‌یه‌. له‌ سه‌ر ئاستی هه‌رێمی بۆ پاراستنی مافه‌ سیاسییه‌كان له‌ چوارچێوه‌ی یه‌كتیی ئه‌وروپا، یه‌كتیی ئه‌مریكا و ئه‌فرقیا، دادگای تایبه‌ت و په‌یوه‌ندیدار به‌ مافه‌كانی مرۆڤ دامه‌زراون، جگه‌ له‌وه‌ لیژنه‌ی تایبه‌ت به‌ مافه‌كانی مرۆڤ له‌ سه‌ر ئاستی هه‌رێمی بوونیان هه‌یه‌.هه‌رچه‌نده‌ مافه‌ سیاسییه‌كان ڕێكخستنی یاسایی له‌ چوارچێوه‌ی یاسای نێوده‌وڵه‌تی و ده‌ستوری بۆیان كراوه‌، به‌لام به‌ هۆی لاوازی په‌یڕه‌و كردنی سیسته‌می دیموكراسی و زال بوونی به‌رژه‌وندییه‌كانی سیاسی ولاتانی زلهێز له‌ سه‌ر یاسای نێوده‌وڵه‌تی ناتوانرێت به‌ كرداری كار بۆ پاراستنی مافه‌ سیاسییه‌كان بكرێت. بۆیه‌ پێویسته‌ دادگایه‌كی نێوده‌وڵه‌تی گشتی كه‌ سه‌ر به‌ ڕێكخراوی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان بێت دابمه‌زرێت و ئه‌و دادگایه‌ لیژنه‌ی تایبه‌ت به‌ مافه‌كانی سیاسی هه‌بێت. هه‌روه‌ها پێویسته‌ چوارچێوه‌ی ده‌ستیوه‌ردانی مرۆیی فه‌راوانتر بكرێت و پاراستنی مافه‌ سیاسییه‌كانیش یه‌كێك بێت له‌و هوكارانه‌ی كه‌ پێویستی به‌ ده‌ستیوه‌ردانی نێوده‌وڵه‌تی هه‌بێت.","PeriodicalId":505543,"journal":{"name":"Academic Journal of Nawroz University","volume":"5 1","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-11-25","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Academic Journal of Nawroz University","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.25007/ajnu.v12n4a1906","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0

Abstract

ئه‌و بابه‌ته‌ی كه‌ له‌و تویژێنه‌وه‌دا لێكۆڵینه‌وه‌مان سه‌ر كردووه‌ بریتیه‌ له‌ گه‌ره‌نتییه‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌كانی پاراستنی مافه‌ سیاسییه‌كان كه‌ میتودی شێكاری و به‌راوردكاریمان به‌كار هێناوه‌، یاسای نێوده‌وڵه‌تی گشتی پاراستنی یاسایی بۆ مافه‌ سیاسییه‌كان له‌ چوارچێوه‌ی ڕێكه‌وتننامه‌كانی نێوده‌وڵه‌تی دابین كردووه‌. هه‌روه‌ها ڕێكخراوه‌كانی نێوده‌وڵه‌تی و هه‌رێمی به‌ تایبه‌تی ڕێكخراوی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان ڕۆڵێكی سه‌ره‌كیان له‌ پاراستنی مافه‌ سیاسییه‌كانیان هه‌یه‌. له‌ سه‌ر ئاستی هه‌رێمی بۆ پاراستنی مافه‌ سیاسییه‌كان له‌ چوارچێوه‌ی یه‌كتیی ئه‌وروپا، یه‌كتیی ئه‌مریكا و ئه‌فرقیا، دادگای تایبه‌ت و په‌یوه‌ندیدار به‌ مافه‌كانی مرۆڤ دامه‌زراون، جگه‌ له‌وه‌ لیژنه‌ی تایبه‌ت به‌ مافه‌كانی مرۆڤ له‌ سه‌ر ئاستی هه‌رێمی بوونیان هه‌یه‌.هه‌رچه‌نده‌ مافه‌ سیاسییه‌كان ڕێكخستنی یاسایی له‌ چوارچێوه‌ی یاسای نێوده‌وڵه‌تی و ده‌ستوری بۆیان كراوه‌، به‌لام به‌ هۆی لاوازی په‌یڕه‌و كردنی سیسته‌می دیموكراسی و زال بوونی به‌رژه‌وندییه‌كانی سیاسی ولاتانی زلهێز له‌ سه‌ر یاسای نێوده‌وڵه‌تی ناتوانرێت به‌ كرداری كار بۆ پاراستنی مافه‌ سیاسییه‌كان بكرێت. بۆیه‌ پێویسته‌ دادگایه‌كی نێوده‌وڵه‌تی گشتی كه‌ سه‌ر به‌ ڕێكخراوی نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كان بێت دابمه‌زرێت و ئه‌و دادگایه‌ لیژنه‌ی تایبه‌ت به‌ مافه‌كانی سیاسی هه‌بێت. هه‌روه‌ها پێویسته‌ چوارچێوه‌ی ده‌ستیوه‌ردانی مرۆیی فه‌راوانتر بكرێت و پاراستنی مافه‌ سیاسییه‌كانیش یه‌كێك بێت له‌و هوكارانه‌ی كه‌ پێویستی به‌ ده‌ستیوه‌ردانی نێوده‌وڵه‌تی هه‌بێت.
گه‌ره‌نتییه‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌كانی پاراستنی مافه‌ سیاسییه‌كان
ئهو بابهتهی كه لهو تویژێنهوهدا لێكۆیڵنهوهمان سهر كردووه بریتیه له گهرهنتیه نێودهوهڵتیهكانی پاراستنی مافه سیاسیهكان كه میتودی شێكاریبهراوردكاریمان بهكار هێناوه، یاسای نێودهوڵهتی گشتی پاراستنی یاسای بۆ مافه سیاسیهكان له چوارچێوهی ڕێكهوتننامهكانی نێودهوڵهتی دابین كردوه.ههروها ڕێكخراوهكانی نێودهوڵهتی و ههرێمی به تایبهتی ڕێكخراوی نهتهوه یهكگرتوهكان ڕۆڵێكی سهرهكیان له پاراستنی مافه سیاسیهكانیان ههیه.له سهر ئاستی هرێمی بۆ پاراستنی مافه سیاسی هكان له چوارچێوهی یهكتی ئهوروپا، یهكتی ئهمریكا وئهفرقیا، دادگای تایبهت وپهویهندیدار به مافهكانی مرۆڤ دامهزراون، جگه لهوه لیژنهی تایبهت به مافهكانی مرۆڤ له سهر ئاستی هرێمی بونیان هیه.هرچهنده مافه سیاسیهكان ڕێكخستنی یاسای له چوارچێوهی یاسای نێودهوڵهتی و دهستوری بۆیان كراوه، بهلام به هۆی لاوازی پهیڕهو كردنی سیستهمیدیموكراسی و زال بوونی بهرژهوندیهكانی سیاسی ولاتانی زلهێز له سهر یاسای نێودهوڵهتی ناتوانرێت به كرداری كار بۆ پاراستنی مافه سیاسیهكان بكرێت.بۆیه پێویسته دادگایهكی نێودهوڵهتی گشتی كه سهر به ڕێكخراوی نهتهوه یهكگرتوهكان بێت دابمهزرێت و ئهو دادگایه لیژنهی تایبهت به مافهكانی سیاسی هبێت.هروهها پێویسته چوارچێوهی دهستیوهردانی مرۆی فهراوانتر بكرێت و پاراستنی مافه سیاسیهكانیش یهكێك بێت لهو هوكارانهی كه پێویستی به دهستیوهردانی نێودهوڵهتی هبێت.
本文章由计算机程序翻译,如有差异,请以英文原文为准。
求助全文
约1分钟内获得全文 求助全文
来源期刊
自引率
0.00%
发文量
0
×
引用
GB/T 7714-2015
复制
MLA
复制
APA
复制
导出至
BibTeX EndNote RefMan NoteFirst NoteExpress
×
提示
您的信息不完整,为了账户安全,请先补充。
现在去补充
×
提示
您因"违规操作"
具体请查看互助需知
我知道了
×
提示
确定
请完成安全验证×
copy
已复制链接
快去分享给好友吧!
我知道了
右上角分享
点击右上角分享
0
联系我们:info@booksci.cn Book学术提供免费学术资源搜索服务,方便国内外学者检索中英文文献。致力于提供最便捷和优质的服务体验。 Copyright © 2023 布克学术 All rights reserved.
京ICP备2023020795号-1
ghs 京公网安备 11010802042870号
Book学术文献互助
Book学术文献互助群
群 号:481959085
Book学术官方微信