{"title":"Tüberkülozun Modanın Zirvesi Olduğu Zamanlar: Tüketim Şıklığı","authors":"G. Aslan","doi":"10.31020/mutftd.1400357","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Tüberküloz (TB), insanlığı etkilediği bilinen en eski hastalıklardan biridir ve halen önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bugün tüberküloz dünyada en sık görülen on ölüm nedeninden biridir. Tüberküloz tarih boyunca milyonlarca ölüme neden olmuş, edebiyat, sanat, müzik vb. üzerinde önemli etki yaratmış, hatta bir dönemin moda trendini değiştirmiştir. On sekizinci yüzyılın sonlarında tüberkülozun fiziksel etkileri, kadınlar için modaya uygun güzellik standartları haline gelmiştir. Nedeni bilinmeyen bu gizemli ve romantik hastalık, sanatçılara da ilham kaynağı olmuştur. Görsel sanatçılar, şairler ve yazarlar bu korkunç hastalığın ölümcül etkilerini yansıtan sanat eserleri ortaya çıkarmışlardır. Tüberküloz, güzellik ve yaratıcılık fikirleriyle iç içe geçerek sanat dünyasında önemli bir yer edinmiştir. Moda ve güzellik standartları, hastalığın vücut üzerinde oluşturduğu etkilerini taklit etmiştir. Bu derlemede, TB’nin moda olarak algılanmasındaki faktörlerin neler olduğu, tarihteki en tuhaf moda trendinin sanat ve edebiyat üzerindeki etkileri, TB moda trendinin; bilimin göz kamaştıran buluşu “Robert Koch'un 1882'de tüberküloz basilini keşfetmesi” ile bir anda ışıltısını kaybetmesiyle toplumsal ve sosyal hayat üzerindeki etkilerinin ortaya konması amaçlanmıştır.","PeriodicalId":508552,"journal":{"name":"Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi","volume":"65 6","pages":""},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-12-11","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.31020/mutftd.1400357","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Tüberküloz (TB), insanlığı etkilediği bilinen en eski hastalıklardan biridir ve halen önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bugün tüberküloz dünyada en sık görülen on ölüm nedeninden biridir. Tüberküloz tarih boyunca milyonlarca ölüme neden olmuş, edebiyat, sanat, müzik vb. üzerinde önemli etki yaratmış, hatta bir dönemin moda trendini değiştirmiştir. On sekizinci yüzyılın sonlarında tüberkülozun fiziksel etkileri, kadınlar için modaya uygun güzellik standartları haline gelmiştir. Nedeni bilinmeyen bu gizemli ve romantik hastalık, sanatçılara da ilham kaynağı olmuştur. Görsel sanatçılar, şairler ve yazarlar bu korkunç hastalığın ölümcül etkilerini yansıtan sanat eserleri ortaya çıkarmışlardır. Tüberküloz, güzellik ve yaratıcılık fikirleriyle iç içe geçerek sanat dünyasında önemli bir yer edinmiştir. Moda ve güzellik standartları, hastalığın vücut üzerinde oluşturduğu etkilerini taklit etmiştir. Bu derlemede, TB’nin moda olarak algılanmasındaki faktörlerin neler olduğu, tarihteki en tuhaf moda trendinin sanat ve edebiyat üzerindeki etkileri, TB moda trendinin; bilimin göz kamaştıran buluşu “Robert Koch'un 1882'de tüberküloz basilini keşfetmesi” ile bir anda ışıltısını kaybetmesiyle toplumsal ve sosyal hayat üzerindeki etkilerinin ortaya konması amaçlanmıştır.