JAPON TARİHSEL SÜRECİNDE KADIN EĞİTİMİ

Abstract

Bir ülkenin gelişmesine, toplumsal ve ekonomik anlamda ilerlemesine olanak sağlayan önemli etkenlerden birisi, belki de en önemlisi eğitimdir. Eğitim gerek kültür, ekonomi, din, siyaset gibi iç faktörler gerek savaş, göç, ticaret gibi dış faktörler ışığında şekillenmektedir. Sadece okul ile sınırlandırılamayan, insan doğumundan ölümüne kadar hayatının her alanını kapsayan eğitim insanların ve dolayısıyla toplumların çağın gereklerine ayak uydurmalarına olanak saylayan önemli bir olgudur. Japonya’nın bu anlayış çerçevesinde milli şuurunu kaybetmeyen, hür, demokratik, kendisine ve toplumuna saygılı bireyler yetiştirme amacıyla cinsiyet eşitliğine dayanan bir eğitim sistemi geliştirme çabası içerisinde olduğunu söyleyebiliriz. Günümüzde Japon eğitimi, geleneksel değerlere bağlı, saygılı ve sorumluluk sahibi bireyler yetiştirebilen, gelişmiş teknolojik ağlarla desteklenen bir sistem olarak dikkat çekse de cinsiyet eşitliği hususunda hedeflenen noktaya ulaştığı söylenemez. “Dünya ülkeleri arasında eğitim seviyesi ile ilk on sıralaması içerisinde yer alan, eşitlik ve hayat boyu eğitim prensiplerinin benimsendiği Japon eğitimi cinsiyet eşitliği hususunda belirlenen hedeflerine ne kadar ulaşmıştır? Japon insanlarının bireyselliklerini ve yeteneklerini tam olarak gösterebilecekleri, cinsiyet eşitliğine sahip bir toplum gerçekleştirme çabasıyla düzenlemeye çalıştığı eğitim sisteminde kadınların konumu nedir? Japon eğitim sistemindeki cinsiyet eşitsizliğinin önüne geçmek adına ne gibi önlemler alınmaktadır ve ne ölçüde başarı sağlanabilmiştir?” sorularına cevap aradığımız araştırmada Japonya’da kadın eğitimi tarihi perspektifte ele alınarak alana katkı sağlamak amaçlanmıştır. Kronolojik olarak Japon kadın eğitiminin incelendiği çalışmada Japon eğitiminin sistemleştirildiği Meiji dönemi ekseninde “Meiji Dönemi Öncesi Kadın Eğitimi”, “Meiji Dönemi Kadın Eğitimi” ve “Meiji Dönemi Sonrası Kadın Eğitimi” olarak üç ana bölüme yer verilmiştir. Makalenin Japon eğitim sisteminin ve bu sistemde kadınların rollerinin anlaşılmasına katkı sağlaması beklenmektedir.