Orta Toroslarda Geleneksel Transhümans Kültürün Tarihsel Gelişimi ve Mekânsal Organizasyon Özellikleri

Abstract

Akdeniz havzasının iklimsel ve çevresel kültürü ve geleneksel Anadolu göçer kültürünün önemli bir parçası olan konar-göçer kültürünün yüzyıllar içerisinde Akdeniz havzasının iklimsel ve çevresel bağlamına adapte olmuş hali olan transhümans kültürü; Torosların önemli yaşayan miras değerleridir. Bu kapsamda Toroslar ile Akdeniz kıyı düzlükleri arasında gerçekleşen transhümans faaliyetleri; Orta Asya’dan Anadolu’ya aktarılan bozkır göçebeliği deneyiminin Braudel’in çizdiği Akdeniz havzasının iklimsel ve ekolojik koşullarına yüzyıllar içerisinde adapte olmuş bir formu olarak tanımlanabilir. Transhümans yaşam biçiminin Akdeniz’de bir konar-göçer kültürü olarak ortaya çıkması ve zamanla bölgenin coğrafi yapısına uyum göstererek bugünkü halini almasında farklı etmenler rol oynamıştır. Bu değerlendirmeler ışığında bu araştırmanın amacı Orta Toroslar’da, Erdemli çevresi özelinde yüzyıllar boyunca süregelen ve Akdeniz havzasına özgü bir göçer yaşam kültürü olan transhümans faaliyetlerin yaşayan miras değerlerinin anlaşılması; çağlar içerisinde içinde bulundukları iklimsel ve çevresel bağlam ile geliştirdikleri uyumun araştırılmasıdır.