İstanbul’daki Yaşlı Nüfusun Pandemi Sürecindeki Dayanıklılık Kaynakları

Abstract

Bu çalışma, İstanbul’da yaşayan 65 yaş ve üzerindeki nüfusun COVID-19 pandemisine karşı toplumsal dayanıklılık kaynaklarını ve bu grubun pandemi gibi bir toplumsal kriz ile baş etme mekanizmalarını irdelemektedir. Veri setinin elde edildiği saha çalışması nicel ve nitel olarak karma yöntem ile uygulanmıştır. Nicel veri, İstanbul’un farklı ilçelerinde farklı gelir gruplarının yoğunlaştığı mahallelerde 65 yaş ve üzerindeki kadın ve erkeklerden oluşan 502 katılımcıya 95 sorudan oluşan tam yapılandırılmış soru kâğıdı ile elde edilmiştir. Araştırmanın nitel verisi, tam yapılandırılmış soru kağıdının uygulandığı kişiler arasındaki 50 kişiyle yapılan mülakatlara dayanmaktadır. Bu makalenin amacı doğrultusunda araştırmanın toplumsal dayanıklılık ve baş etme mekanizmalarını içeren bulgularına odaklanılmıştır. Bu bağlamda, 65 yaş ve üzerindeki nüfus için dayanıklılık kaynakları arasında temel olarak aile ilişkileri, yerel ve toplumsal aktörler ve bu kuşağın sahip olduğu sosyal güvence ve ekonomik birikimlerin yer aldığı görülmüştür. Özellikle kamusal ve kurumsal desteklerin zayıf olduğu pandemi sürecinde, yaşlı nüfusun temel ihtiyaçlarını karşılamasında ve pandemide büyük sosyal yıkımlar yaşamamasında bu mekanizma ve aktörlerin kritik düzeyde etkili olduğu anlaşılmaktadır.