Монголын боловсролын философийн тухай зарим санаа

Abstract

Энэхүү гарчгийг тавьсны дараа чухам юуны тухай бичих ёстой вэ гэдгийг тунгаан бодох хэрэгтэй болж байгаа юм. Эхний ээлжид боловсролын тухай философи, боловсрол олгох, боловсрох үйл явцад буй болдог философи асуудлын тухай байх гэж төсөөлмөөр байгаа юм. Ингэх нь боловсролын философи гэж юу вэ, түүний судлагдахуун, арга зүй, эцэст нь судлаад буй болгосон философи мэдлэг гэж механик физик, органик хими гэдэг шиг цэгцтэй цогц мэдлэг байна уу үгүй юү гэсэн асуулт ч бас урган гарч байгаа юм. Боловсролын философи үүсэн буй болсноос хойш маш их судалгаа хийж, олон урсгал чиглэл буй болсон боловч хараахан тийм цогц мэдлэг үгүй байна. Энэ талаар Станфордын философийн нэвтэрхий тольд бичсэнийг үзье. “Боловсролын философи нь боловсролын мөн чанар, зорилго, боловсролын онол, практикаас үүдэлтэй философийн асуудлуудтай холбоотой хэрэглээний болон практик философийн салбар юм. Энэхүү практик нь хүний нийгэмд түгээмэл байдаг, түүний нийгэм, хувь хүний ​​илрэлүүд нь маш олон янз, нөлөө нь маш гүнзгий байдаг тул энэ сэдэв нь ёс зүй, нийгэм/улс төрийн философи, эпистемологи, метафизик, оюун санааны гүн ухаан, сэтгэхүйн философи, хэл, философийн бусад салбарууд зэрэг өргөн хүрээг хамардаг.. Энэ нь дотогшоо эх ухаан руугаа (философи ругаа -А.Ц.), мөн гадагшаа боловсролын практик, нийгэм, хууль эрх зүй, институцийн нөхцөл байдал гэх мэтээр хоёулынх нь хардаг тул боловсролын философи нь уламжлалт онол/практикийн хуваагдлын хоёр талтай холбоотой байдаг. Түүний судлагдахуун нь философийн үндсэн асуудлууд (жишээ нь, заах ёстой үнэ цэнтэй мэдлэгийн мөн чанар, боловсролын тэгш байдал, шударга ёсны шинж чанар гэх мэт) болон боловсролын тодорхой бодлого, практикт хамаарах асуудлууд (жишээ нь, стандартчилсан сургалтын хөтөлбөр, шалгалтын зохистой байдал, санхүүжилтийн тодорхой зохицуулалтын нийгэм, эдийн засаг, хууль эрх зүй, ёс суртахууны хэмжүүр, сургалтын хөтөлбөрийн шийдвэрийн үндэслэл гэх мэт) байдаг” хэмээн тодорхойлсон байна