The Privatization of "Justice" under the Circassian Mamluks

Abstract

Bu çalışma Memlûklar’da bilhassa idari görevlilerin hangi yetki ve faaliyetlerden mesul olduğunu sorunsallaştırmaktadır. Görev isimleri aynı kalmasına rağmen süreç içerisinde yapılan görevlerin mahiyetinin değiştiği vurgulanmaktadır. Hususi olarak hâciblerin Memlûk Devleti’ndeki yerini esas alan bu çalışma, onların bir süre sonra hukuk mekanizmasını kendi tekelleri altına aldıklarından bahsetmektedir. 15. yüzyıl dahilinde kadı-hâcib çatışmasını temerküz eden bu çalışma şerî hukukun ilga edilerek siyaseten hükümlerin verildiğini, bazı düşük rütbeli emîrlerin yargı kararlarına müdahil olabilme imkanına sahip olduklarını ele almaktadır. Memlûk Devleti’nde yargı yetkisi kadılara ait olmasına rağmen hâciblerin ilk etapta siyasi hukuk, akabinde de şerî hukuk ile ilgili çeşitli duruşmalarda yer alarak yargı yetkisini kullandıklarını iddia etmektedir