The strategic dimension of changes in the Arctic security environment

Abstract

Postęp technologiczny oraz ocieplanie się klimatu, w tym wzrost temperatur, wpływają na otwieranie się nowych szlaków tranzytowych w Arktyce. Zwiększa się dostępność do zasobów naturalnych tego regionu, w tym ropy naftowej i gazu, uranu czy pierwiastków ziem rzadkich. Konsekwencje dla stosunków między państwami w regionie Arktyki ma też wywołana przez Rosję wojna w Ukrainie. Celem artykułu jest wykazanie, że obszar Arktyki nie jest odporny na globalne zmiany zachodzące w środowisku bezpieczeństwa. Zmiany te skutkują nie tylko redefinicją międzynarodowego układu sił, lecz także powodują, że niektóre państwa położone poza Arktyką, posiadające aspiracje ponadregionalne, otwierają się na nowe strategiczne i ekonomiczne cele w tym regionie. W konsekwencji system zarządzania Arktyką zmienia się i różnicuje. Konieczne staje się wypracowanie nowego modelu zarządzania Arktyką, uwzględniającego zmiany w środowisku bezpieczeństwa oraz znacznie szersze spektrum aktorów sceny międzynarodowej niż kiedykolwiek w przeszłości.