HET OMARMEN VAN ONGELIJKHEID ALS UITGANGSPUNT

Abstract

Het realiseren van de belofte van gelijke kansen voor iedereen, is verder weg dan ooit. De kloof tussen theoretisch en praktisch opgeleiden wordt steeds groter. Volgens psycholoog en filosoof Kees Vuyk komt dit door een ideaal van gelijkheid, dat verkeerd heeft uitgepakt. Zijn uitgangspunt is dat mensen niet gelijk zijn. Als samenleving zouden we daar meer oog voor moeten hebben. Voortbordurend op zijn eerder verschenen boek Oude en nieuwe ongelijkheid, doelt Vuyk op het verschil in intelligentie tussen mensen (Vuyk, 2017). Volgens Vuyk is er sprake van een nieuwe ordening waarbij volk en elite zich onderscheiden op basis van intelligentie. Het gelijkekansenbeleid, door Vuyk verheffingspolitiek genoemd, draagt in sterke mate bij aan dit onderscheid, omdat het ongelijke startposities van mensen negeert. Het gelijkheidsideaal waarop het beleid gestoeld is, berust op een mensbeeld, waarin ieder individu verantwoordelijk is voor zijn eigen succes. Het (onbedoelde) resultaat van het streven naar meer gelijkheid is een drastische toename van de sociaal-economische ongelijkheid.