Türkiye’de 3 Yaş Grubu Nüfusun İllere Göre Değişiminin Coğrafi Bilgi Sistemleri İle Analizi

Abstract

Turkiye nufusu, Cumhuriyetin ilanindan sonra surekli olarak artmistir. Bununla birlikte nufusun yas, cinsiyet ve egitim durumu gibi yapisal ozelliklerinde de zaman icinde onemli degisimlerin yasandigi anlasilmaktadir. Nufus yapisindaki bu degisim, cesitli nedenlere bagli olarak yillara ve illere gore farkli sekilde olmaktadir. Nufus yapisi, basta politika yapicilari olmak uzere idarecilere ve planlamacilara onemli bilgiler verir.  Farkli yas grubu nufusun istek ve beklentileri de farkli oldugundan yapilacak yatirimlarin planlanmasi ve bunlarin basarili olabilmesi acisindan , yas yapisinin bilinmesi buyuk onem tasimaktadir. Genc bir yas yapisina sahip bir bolgeye yapilacak yatirimlar ile nufusun cogunlugunun yaslilardan olustugu bolgeye yapilacak yatirimlar ayni olmayacaktir. Boylece illere gore yatirim programlarinin hazirlanmasinda nufus yapisinin dikkate alinmasi zorunluluktur. Belirtilenlerden hareketle calismanin temel amaci Turkiye’de 2007 yilindan itibaren yururluge konulan Adrese Dayali Kayit Sistemi sonuclarina gore yillara ve illere gore 3 yas grubu nufusun degisimini ortaya koymaktir. Bu baglamda calismada sozu edilen donemde oncelikle Turkiye’de genis aralikli gruplandirmaya gore 3 yas grubu (0-14, 15-64 ve 65+ uzeri) nufusun yillara gore degisimi ortaya konulduktan sonra bu durumun nedenleri aciklanmaya calisilacaktir. Daha sonra elde edilen veriler bazi dunya ulkeleri ile karsilastirilarak, gelecege iliskin ongorulerde bulunulacaktir. Boylece uygulanacak politikalarin belirlenmesine isik tutulmasi amaclanmaktadir. Belirtilen amaclara ulasabilmek icin Turkiye Istatistik Kurumundan alinan veriler Cografi Bilgi Sistemleri kullanilarak analiz edilmistir. Calismada elde edilen verilere gore 2007-2017 donemine iliskin olarak Turkiye nufusunun yas yapisi incelendiginde ozellikle 0-14 yas grubu nufusun giderek azalmakta, ortalama omur degerlerinin ve dolayisiyla 65 ve uzeri yas grubu nufusun giderek artmakta oldugu sonucuna ulasilmistir. Boylece ulkenin farkli alanlarina uygulanacak politikalarin ve yatirim programlarinin belirlenmesi acisindan, nufusun yas durumu gibi yapisal ozelliklerinin yillara ve illere gore degisiminin izlenmesi oldukca onemli bir husustur.