Od „antropologii otwartej” do „chrystologii człowieka”. Wybrane aspekty filozoficzno-teologicznej refleksji Maurice’a Zundela

Abstract

Dorobek piśmienniczy szwajcarskiego teologa Maurice’a Zundela (1897-1975) jest bogaty i zróżnicowany. W dużej mierze jego prace pozostają jednak nieznane i były słabo komentowane, zwłaszcza w krajach niefrankofońskich. Oprócz bycia filozofem i teologiem jest on postrzegany jako mistrz duchowy, mistyk, poeta zakochany w pięknie liturgii, rekolekcjonista i apologeta wiary chrześcijańskiej. Cała jego spuścizna pisarska zawiera refleksje antropologiczne, które mimo upływu czasu pozostają nadal aktualne. Niniejszy artykuł stanowi próbę wprowadzenia do szeroko rozumianej antropologii Zundela. Tekst składa się z trzech części. W pierwszej zarysowano kontekst filozoficznej i teologicznej refleksji Zundela, w której nakreślono jego kryteria antropologiczne. Rozważania Zundela koncentrują się wokół dwóch pytań: o człowieka (quel homme?) i o Boga (quel Dieu?), i to w porządku: od człowieka do Boga. Następnie przedstawione zostają zasady tzw. antropologii otwartej, odnoszące się do takich pojęć, jak alterité, intériorité i relation czy też do określeń dotyczących człowieka: od „prefabrykatu” do „osoby”. Trzecia część jest próbą zrozumienia zasad antropologicznych w kontekście Bożego objawienia: Bóg i człowiek we wzajemnej relacji, znaczenie Jezusa Chrystusa i całej wspólnoty trynitarnej w procesie poznawania tożsamości człowieka.