Bir Taarruz, Üç Ricat: Sina-Filistin Cephesi Bozgunu ve Mustafa Kemal Paşa

Abstract

1914-1918 yillari arasinda cereyan eden Birinci Dunya Savasi Turk Tarihi icin oldugu kadar Ortadogu Tarihi acisindan onemli bir yere sahiptir. Osmanli Devleti bu savasta Kafkasya, Irak, Sina-Filistin, Hicaz-Yemen, Canakkale, Iran, Galicya, Balkanlar gibi bircok farkli yerde savasmis, bazilarinda yenilmis ve geri cekilmis olmasina ragmen hicbir yenilginin sonucu Sina-Filistin Cephesi gibi yikici olmamistir. Bu yenilgi Osmanli Devleti’ni Mondros Mutarekesini imzalamaya goturen sebeplerin en basinda yer almistir. Sina-Filistin Cephesinde Osmanli Ordulari savasin basindan itibaren genel olarak bir cekilme egiliminde olsalar da bu geri cekilme hicbir zaman 1918 Eylulunde yasanilan savas sonrasinda oldugu gibi bir bozgun seviyesine cikmamistir. 1918 Eylul ayinda Sina-Filistin Cephesinde yeni bir teskilatlanmaya gidilerek IV. VII. ve VIII. Ordular Yildirim Ordular Gurubu adi altinda Liman von Sanders’in komutasina girmistir. Cephenin saginda VIII. Ordu, solunda IV. Ordu merkezde ise VII. Ordu bulunmaktaydi. IV. Ordu Komutani Cemal Pasa, VII. Ordu Komutani Mustafa Kemal Pasa, VIII. Ordu Komutani Cevat Pasa 19 Eylul 1918’de baslayan Ingiliz taarruzu karsisinda tutunamamis, VIII. Ordu tamamen dagilmis, VII. Ordu ise Şeria Dogusuna cekilmeye mecbur kalmistir. Geri cekilme esnasinda IV. Ordu da dagilmis ve nihayetinde VII.Ordu ancak Haleb’in kuzeyinde Ingilizleri durdurmayi basarmistir.