ҚАЗАҚСТАНРЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ГАЗ САЛАСЫНҚҦҚЫҚТЫҚРЕТТЕУ

Abstract

In the article, basedon the analysis of legislation, the problems of legal regulation of the gas industry of the Republic of Kazakhstan are considered. The authors analyzed the modern regulatory legal framework for regulating the gas industry of the Republic of Kazakhstan, which aims to create conditions for the gradual development of the gas transportation system and increase domestic demand for gas -an environmentally friendly type of fuel -mainly due to its own natural gas resources. The study concludes that the regulation of the gas industry in foreign countries varies significantly depending on the level of its development in each particular state; the mechanism of the state vertically integrated company (national operator) seems to be the most effective at the initial stages of the development of the gas industry. The development of the fuel and energy complex has a multiplier effect. Investments in the fuel and energy sector make it possible to actively develop the country's infrastructure, carry out the transfer of advanced technologies, contribute to the innovative development of the economy, guarantee the employment of a significant part of the working population, thereby contributing to the development of the social sphere. Мақалада Қазақстан Республикасының газ саласын құқықтық реттеу мәселелері заңнаманы талдау негізінде қаралды. Авторлар негізінен табиғи газдың меншікті ресурстары есебінен газ тасымалдау жүйесін кезең-кезеңімен дамыту және газға деген ішкі сұранысты –экологиялық таза отын түрі ретінде-ұлғайту үшін жағдай жасауды мақсат ететінҚазақстан Республикасының газ саласын реттеудің қазіргі заманғы нормативтік құқықтық базасын талдады.Зерттеуде мемлекеттік тігінен интеграцияланған компанияның (ұлттық оператордың) тетігі газ саласын дамытудың бастапқы кезеңдерінде неғұрлым тиімді болып кӛрінетіндігі жӛнінде; сондай-ақ шет елдердегі газ саласын реттеу оның әрбір нақты мемлекеттің даму деңгейіне байланысты айтарлықтай ерекшеленеді деген тұжырым жасалды.Отын-энергетикакешенінің дамуы мультипликациялық әсер береді. ОЭК саласындағы инвестициялар елдің инфрақұрылымын белсенді дамытуға, озық технологиялар трансферін жүзеге асыруға мүмкіндік береді, экономиканың инновациялық дамуына ықпал етеді, еңбекке қабілетті халықтың едәуір бӛлігінің жұмыспен қамтылуына кепілдік береді, осының негізінде әлеуметтік саланың дамуына ықпал етеді. В статье на основе анализа законодательства рассмотрены проблемы правового регулирова-ния газовой отрасли Республики Казахстан. Авторами подвергнута анализу современная нормативная правовая база регулирования газовой отрасли Республики Казахстан, имеющая целью создание условий для поэтапного развития газотранспортной системы и увеличения внутреннего спроса на газ –экологически чистого вида топлива –в основном за счет собствен-ных ресурсов природного газа. В исследовании сделаны выводы о том, что регулирование газовой отрасли в зарубежных странах значительно различается в зависимости от уровня ее развития в каждом конкретном государстве; механизм государственной вертикально-интегриро-ванной компании (национального оператора) представляется наиболее эффективным на начальных этапах развития газовой отрасли. Развитие топливно-энергетического комплекса дает мультипликационный эффект. Инвестиции в отрасли ТЭК позволяют активно развивать инфра-структуру страны, осуществлять трансфер передовых технологий, способствуют инновацион-ному развитию экономики, гарантируют занятость значительной части трудоспособного населения, тем самым способствуя развитию социальной сферы