Biblioteka kapituły kanoników. Aspekt prawno-kanoniczny

Abstract

Kapituły kanoników także dzisiaj przyczyniają się do zachowania oraz tworzenia kultury ogólnoludzkiej i nade wszystko chrześcijańskiej. Znaczącym czynnikiem zachowania i tworzenia wspomnianego dziedzictwa kulturowego są biblioteki kapitulne, które zostały zapoczątkowane podobnie jak księgozbiory przeważającej większości zgromadzeń religijnych. Kościół katolicki zawsze polecał swoim kapłanom naukę. Tą drogą powstawały m.in. biblioteki kapitulne. Ustawa synodu prowincjonalnego w Piotrkowie w 1589 roku, polecająca zakładać biblioteki przy katedrach, była tylko dla kapituł polskich przypomnieniem, gdyż miały one już wtedy swoje biblioteki. Przedmiotem niniejszego artykułu jest ukazanie instytucji biblioteki kanonickiej w aspekcie prawno-kanonicznym. Za cel opracowania postawiono wykazanie, że biblioteki kapitulne są niewątpliwie cenną pomocą i zapleczem intelektualnym do wykonywania przez kanoników ich zadań w zakresie kultu liturgicznego i nauczania. Konsekwentnie istnienie bibliotek kapitulnych ma swoje umocowanie kanoniczne, szczególnie w przepisach statutów kapitulnych. Tak określone zamierzenie badawcze zrealizowano poprzez gruntowną kwerendę obowiązujących przepisów prawa kanonicznego, zwłaszcza statutów kapituł kanonickich. Analiza wymienionych źródeł pozwoliła na osiągnięcie konkretnych celów naukowych. Po pierwsze, skonstruowano autorskie kanoniczne określenie biblioteki kapitulnej oraz jej cele i zadania. Po drugie, omówiono zasadnicze zagadnienie zasobu bibliotecznego. Po trzecie, rozstrzygnięto kwestię kanonicznego obowiązku posiadanie przez kapituły własnej biblioteki.