Muhammed İkbal’in Çocuk Şiirlerinde Yer Alan Değerler

Abstract

Muhammed Ikbal, Islam dusuncesinde iz birakan sahsiyetlerden biridir. Daha cok sairligiyle on plana cikan Ikbal; eserlerindeki felsefi yogunluk, Dogu-Bati geleneklerine dair bilgisi, Islam dunyasinin bilinclenmesi icin verdigi dusunsel ve aktuel mucadele ile takdir kazanmistir. Şiirlerinin kiminde cocuklara seslenerek soz konusu cabalarinin bir temel uzere oldugu ve nesil insasinin gercek muhataplarini unutmamakla bir tutarlilik gosterdigi soylenebilir. Bu cercevede onun cocuklar icin yazdigi siirler, pek cok degeri ihtiva etmektedir. Bu degerlerin daha cok dini, orfi ve kulturel bir karsiliga denk geldigini soylemek mumkundur. Bilindigi uzere deger kavramina uygun nitelikte yazilan cocuk kitaplari cocuklarin iyiyi, guzeli, dogruyu icsellestirmelerini; kotu, cirkin ve yanlis olandan kacinmalarini kolaylastirmaktadir. Boylece cocuklar, kendi degerlerine uygun davranislar sergileyerek daha iyi bir perspektif yakalayacaklardir. Bu calismada soz konusu eksende Ikbal’in cocuklara yonelik siirlerinde yer alan degerler tespit edilmek istenmistir. Bunun icin nitel arastirma yontemlerinden dokuman analizine basvurulmustur. Bu analiz, ilgili eserin okunmasi ve bolumler hâlinde incelenmesi seklinde yapilmistir. Calismanin sonunda Ikbal’in cocuklara dair siirlerinde bilincli olma, sevgi, inanc, olumlu davranislar vb. kapsamlarda farkli bircok degeri isledigi gorulmustur.