Türkçede Söz Varlığı Üretimi Yönünden İkilemelerin Kuruluşunda Çekim Morfolojisinin Rolü

Ankara Anadolu ve Rumeli Araştırmaları Dergisi Pub Date : 2022-12-19 DOI:10.53838/ankarad.1220477

Murathan Küçük

{"title":"Türkçede Söz Varlığı Üretimi Yönünden İkilemelerin Kuruluşunda Çekim Morfolojisinin Rolü","authors":"Murathan Küçük","doi":"10.53838/ankarad.1220477","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Öz: Diller sahip olduğu söz varlığını geliştirmek ve yeni kavramları karşılamak için kendi dil işleyişine göre birtakım yollara başvurmaktadır. Türkçe gibi eklemeli dillerde sözcük yapımı için sıklıkla kullanılan araç, türetme ekleridir. Bununla birlikte sözcük yapımında türetme eklerinin yanı sıra çekim eklerinin de sözlükbirimlerin kuruluşunda etkin rolü olduğu görülmektedir. Türkçede, cümle kuruluşunda rol alan yani dil bilgisel kategoriler oluşturan çekim ekleri aynı zamanda yeni kavramları karşılayacak sözcükler üretmiş ve bu sözcükler Türkçe Sözlük’te madde başı veya iç madde durumuna gelerek Türkçenin söz varlığında kendilerine yer edinmiştir. Böylece Türkçenin söz varlığı zenginleşerek yeni anlam ve biçimler kazanmıştır. Bu makalede Türkçenin söz varlığını oluşturan önemli dil birimlerinden biri olan ikilemelerin, çekim ekleri alarak kalıplaşma ya da sözlükselleşme yoluyla anlam ve biçim yönünden Türkçenin söz varlığına ve dolayısıyla anlatım gücüne ne şekilde katkıda bulunduğu incelenmiştir.","PeriodicalId":393584,"journal":{"name":"Ankara Anadolu ve Rumeli Araştırmaları Dergisi","volume":"7 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2022-12-19","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Ankara Anadolu ve Rumeli Araştırmaları Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.53838/ankarad.1220477","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}

引用次数: 0

Abstract

Öz: Diller sahip olduğu söz varlığını geliştirmek ve yeni kavramları karşılamak için kendi dil işleyişine göre birtakım yollara başvurmaktadır. Türkçe gibi eklemeli dillerde sözcük yapımı için sıklıkla kullanılan araç, türetme ekleridir. Bununla birlikte sözcük yapımında türetme eklerinin yanı sıra çekim eklerinin de sözlükbirimlerin kuruluşunda etkin rolü olduğu görülmektedir. Türkçede, cümle kuruluşunda rol alan yani dil bilgisel kategoriler oluşturan çekim ekleri aynı zamanda yeni kavramları karşılayacak sözcükler üretmiş ve bu sözcükler Türkçe Sözlük’te madde başı veya iç madde durumuna gelerek Türkçenin söz varlığında kendilerine yer edinmiştir. Böylece Türkçenin söz varlığı zenginleşerek yeni anlam ve biçimler kazanmıştır. Bu makalede Türkçenin söz varlığını oluşturan önemli dil birimlerinden biri olan ikilemelerin, çekim ekleri alarak kalıplaşma ya da sözlükselleşme yoluyla anlam ve biçim yönünden Türkçenin söz varlığına ve dolayısıyla anlatım gücüne ne şekilde katkıda bulunduğu incelenmiştir.

查看原文本刊更多论文

Öz：语言根据其自身的语言功能，使用多种方法来发展词汇和认识新概念。在土耳其语等凝集型语言中，派生词缀是最常用的组词工具。然而，除了派生后缀外，词缀也在词素的构成中发挥着积极作用。在土耳其语中，在句子构成（即形成语法范畴）中发挥作用的词缀也产生了符合新概念的词，这些词通过成为《土耳其语词典》中的冠词或内部冠词而在土耳其语词汇中占据了一席之地。因此，土耳其语的词库得到了丰富，并获得了新的含义和形式。两难词是构成土耳其语词库的重要语言单位之一，本文分析了两难词是如何通过加入词缀和成为定型词或词汇化词，在意义和形式上为土耳其语词库做出贡献，从而增强表达能力的。

本文章由计算机程序翻译，如有差异，请以英文原文为准。

求助全文

约1分钟内获得全文求助全文

来源期刊

Ankara Anadolu ve Rumeli Araştırmaları Dergisi

自引率

0.00%

发文量