SOSYAL TEORİNİN KONUSU OLARAK KİMLİK: SOSYAL İNŞACI YAKLAŞIM

Abstract

Kimlik konusuna iliskin sosyolojik ilgi genellikle iki uc egilimin arasinda sekillenmektedir. Kimligi sosyal teorinin merkezine yerlestirmek ile onu sosyal teorinin disina itmek olarak ifade edilebilecek bu egilimlerin disinda kalan yaklasimlar ise kimligin modern toplumlar icin ne anlama geldigini aciklamaya calismaktadir. Bu yaklasimlar icerisinde etkili olanlardan biri sosyal insaci yaklasimdir. Sosyal insacilik, sembolik etkilesimciligin benlik/kimlik hakkindaki onermelerini gelistirerek kimligi, sosyalligin icerisinde kurulan iliskilerin bir tezahuru olarak aciklamayi hedefler. Sembolik etkilesimcilik, modern toplumlarin karmasik yapisi icerisinde kimligin karsilik geldigi anlamlari ararken benlik kavramina vurgu yapti. Sembolik etkilesimcilik ve etnometodolojik yaklasimlar icin kimlik, gundelik yasam icerisindeki etkilesimlerle insa edilen benligin bir tezahuruydu. Sosyal insacilik ise kimligi, gercekligin insa edilme bicimlerinden biri olarak ele aldi. Modern toplumlardaki karmasik iliski aglari icerisinde kimligin rolunu ve islevini aciklamaya yonelik bu yaklasimlar, bir anlamda, modernizme ickin olan ‘anlam krizini’ aciklamanin yollarini aramaktadir. Bu calismanin amaci, sosyoloji icerisinde kimligin bir sosyal analiz birimi olarak kullanilmasindan hareketle, sosyal insaci teorinin kapsadigi yeri aciklamaktir.