{"title":"„Oryginał został odnaleziony i nie zmienił właściciela”. Losy gnieźnieńskiego starodruku PL 178, zawierającego Officina ferraria","authors":"Michał Sołomieniuk ks.","doi":"10.31743/abmk.12740","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Przedmiotem artykułu są losy starodruku z zasobu Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, zawierającego m.in. unikat polskojęzycznego poematu Walentego Roździeńskiego pt. Officina ferraria z 1612 roku. Ten druk współoprawny został podarowany gnieźnieńskiej bibliotece kapitulnej jako dar testamentalny ks. Antoniego Dyamenta w 1885 roku. Wartość naukową i historyczną druku odkrył przed II wojną światową bibliotekarz i archiwista kapitulny ks. kan. Leon Formanowicz, a zbadał go naukowo prof. Roman Pollak, który w 1936 roku przygotował jego edycję. Druk, w czasie wojny zabrany przez Niemców do Poznania, wrócił do prawowitego właściciela po wojnie i został ponownie zinwentaryzowany w 1955 roku. W tym też roku ks. dr Stanisław Bross, wikariusz kapitulny archidiecezji gnieźnieńskiej w czasie uwięzienia prymasa Stefana Wyszyńskiego, wypożyczył go bez powiadomienia kapituły metropolitalnej prof. Kornelowi Wesołowskiemu z Politechniki Warszawskiej. K. Wesołowski przetrzymywał druk do śmierci w 1977 roku, po czym wdowa po nim podarowała go Bibliotece Narodowej. Na przełomie lat 70. i 80. XX wieku kapituła prymasowska w Gnieźnie bezskutecznie starała się o zwrot cennej książki. Ostatnio, w 2017 roku, badał gnieźnieński druk w Warszawie obecny dyrektor Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie ks. Michał Sołomieniuk. W Bibliotece Katedralnej w Gnieźnie książka wciąż ma sygnaturę BK Pl 178.","PeriodicalId":351769,"journal":{"name":"Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne","volume":"95 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2022-06-29","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.31743/abmk.12740","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Przedmiotem artykułu są losy starodruku z zasobu Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, zawierającego m.in. unikat polskojęzycznego poematu Walentego Roździeńskiego pt. Officina ferraria z 1612 roku. Ten druk współoprawny został podarowany gnieźnieńskiej bibliotece kapitulnej jako dar testamentalny ks. Antoniego Dyamenta w 1885 roku. Wartość naukową i historyczną druku odkrył przed II wojną światową bibliotekarz i archiwista kapitulny ks. kan. Leon Formanowicz, a zbadał go naukowo prof. Roman Pollak, który w 1936 roku przygotował jego edycję. Druk, w czasie wojny zabrany przez Niemców do Poznania, wrócił do prawowitego właściciela po wojnie i został ponownie zinwentaryzowany w 1955 roku. W tym też roku ks. dr Stanisław Bross, wikariusz kapitulny archidiecezji gnieźnieńskiej w czasie uwięzienia prymasa Stefana Wyszyńskiego, wypożyczył go bez powiadomienia kapituły metropolitalnej prof. Kornelowi Wesołowskiemu z Politechniki Warszawskiej. K. Wesołowski przetrzymywał druk do śmierci w 1977 roku, po czym wdowa po nim podarowała go Bibliotece Narodowej. Na przełomie lat 70. i 80. XX wieku kapituła prymasowska w Gnieźnie bezskutecznie starała się o zwrot cennej książki. Ostatnio, w 2017 roku, badał gnieźnieński druk w Warszawie obecny dyrektor Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie ks. Michał Sołomieniuk. W Bibliotece Katedralnej w Gnieźnie książka wciąż ma sygnaturę BK Pl 178.