Almgren brooch 18b from the village of Przezmark, Sztumski poviat – another look

Abstract

W 2017 r. członkowie stowarzyszenia „Galea” w okolicy Przezmarka, pow. sztumski, odkryli szereg zabytków archeologicznych. Wśród nich wyróżnia się zachowana fragmentarycznie zapinka wykonana ze stopu miedzi (Ryc. 1). Reprezentuje ona rzadki w skali europejskiej typ Almgren 18b w typologii T. Völlinga (przyp. 6) datowany na przełom er (przyp. 9-11). Z tego powodu, zapinki te na ziemiach polskich stanowią najwcześniejsze importy rzymskie (przyp. 12) napływające tzw. szlakiem bursztynowym (przyp. 14). Nieliczne zespoły grobowe wyposażone w takie zapinki z ziemi chełmińskiej wpisują się także w rozbudowaną problematykę przemian tzw. typu wielbarskiego zachodzących w obrębie osadnictwa kultury oksywskiej (przyp. 16, 17, 18, 19). Fibula A.18b z Przezmarka stanowi także najwcześniejsze i najdalej wysunięte na północny-wschód od dolnej Wisły znalezisko (Ryc. 2; przyp. 26).