A Look at the Life of 'Atıke bınt Zeyd from the Fırst Muslim Women

Abstract

Sahabe biyografileri, Hz. Peygamber dönemine zenginlik katan hususlardandır. Kadını ve erkeği ile Hz. Peygamber’i yakinen tanıyan, onun kutlu risaletine tanıklık eden ve ilk İslâm toplumunu oluşturan bireylerin hayat hikâyelerinin ehemmiyeti büyüktür. Özellikle kadın sahabîlerin ilim dünyasına tanıtılmasının lüzumu izahtan vârestedir. Bu nedenle makalemizde meşhur kadın sahabî ʻÂtike bint Zeyd’in hayatı ele alınacaktır. ʻÂtike bint Zeyd, Hz. Peygamber’in cennetle müjdelediği on kişiden biri olan Said b. Zeyd’in kardeşi, Cahiliye döneminde hanîf olarak yaşamış Zeyd b. Amr’ın kızı, Hz. Ebû Bekir’in gelini, Hz. Ömer’in, Zübeyr b. ʻAvvâm’ın ve bir rivayete göre de Hz. Hüseyin’in eşi ve ʻİyâd b. Ömer’in annesidir. O İslâm’ın Mekke döneminde Müslüman olan ve Medine’ye hicret edenler arasında idi. Mekke dönemi hayatına dair kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır. İlk evliliğini Hz. Ebu Bekir’in oğlu Abdullah ile yapmıştır. Abdullah’ın vefatından sonra Resûlullah’ın ashabından birkaç kişi ile daha evlenmiştir. Sonraki eşlerinin hepsinin şehit olması nedeni ile Medineliler kendisi için “Kim şehit olmak istiyorsa ʻÂtike ile evlensin” dedikleri bir kadın sahabîdir. Gerek İslam öncesi gerekse İslamî dönemde Araplar arasında yaygın olan şâirlik, ʻÂtike bint Zeyd’in mümeyyiz vasıflarından birisidir. Şiirleri arasında hem Resûlullah, hem de şehit düşen eşleri için söyledikleri günümüze kadar ulaşmıştır. İbadete düşkünlüğü, namazlarını Mescid-i Nebevî’de kılma konusundaki hassasiyeti ve evleneceği zaman eşlerine bunu şart koşması da onun dikkat çeken özellikleri arasında zikredilmektedir.