Bazı Mikro Yapılarda Geometrik Yansıma (reflectional symmetry) Simetrisi

Abstract

Bu çalışmamızda bazı bitki dokularının ancak mikroskop ile görebildiğimiz mikro yapılarındagözlemlediğimiz simetri özelliklerini inceleyip matematiksel tanımlarını gösterdik. Genel tanımı ilesimetri, bir nesnenin parçalarının farklı yönlerde veya konumlarda tekrarlanmasından kaynaklanır.Geometride simetri farklı özelliklerine göre gruplandırılır. Yansıma (reflectional symmetry) simetrisi busimetri gruplarından biridir. Ayna ya da bilateral simetri; yansıma simetri grubuna dahil olan bizim de buçalışmada incelediğimiz mikro yapılarda olduğu gibi çoğu organizmanın vücut planlarında görülengeometrik simetri çeşitlerinden biridir. Bilateral simetri iki yönlüdür ve nesneyi ikiye bölen bir dikeysimetri eksenine sahiptir. Çalışmada materyal olarak kullandığımız mikro yapıları elde etmek için bitkidokularından alınan enine kesitler ile hazırlanan preparatlar kullanıldı. Çalışmamızda ancak mikroskoplagörebildiğimiz bazı bitki yaprak sapı mikro yapılarında yansıma simetri yapıları belirnenip, matematikselformülleri ve geometrik özellikleri literatür ışığı doğrultusunda gösterilmiştir. Örneklerine çevremizdekibir çok organizmada, makro yapılarda kolaylıkla rastlayabileceğimiz yansıma simetrisi ile ilgili literatürdepek çok çalışma bulunmaktadır. Literatür taramamızda, çalışma materyali olarak kullandığımız ve mikroyapılarındaki geometrik simetrilerini incelediğimiz örnekler ile ilgili bir çalışmaya rastlamadık. Bunun yanısıra ancak mikroskopla gözleyebileceğimiz mikro yapıların simetrisi ile ilgili çalışmalar da literatürdeoldukça sınırlı sayıdadır. Çalışmada örneklerden alınan enine kesitler mikroskopta daha iyi gözlenebilmesiiçin safranin ve fast green boyaları ile renklendirilmiştir. Bu preparatlar farklı büyütmelerde incelenipmikroskop fotoğrafları elde edilmiştir.