Doğum Sonrası Annenin Sağlık Sorunları ve Bakım Hizmetleri Kapsamının Belirlenmesi: Aydın İli örneği

Abstract

Amaç: Bu araştırma, kadınların doğum sonrası dönemde yaşadığı sağlık sorunları ve aldıkları bakım hizmetlerinin kapsamını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu araştırma analitik kesitsel olarak, 21.04.2017 ve 28.08.2019 tarihleri arasında, Aydın iline bağlı iki ilçede bulunan aile sağlığı merkezlerinde kayıtlı doğum sonrası 1.5-4 aylık dönemde olan, gelişi güzel örnekleme yöntemi ile belirlenen 300 kadın ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri Kişisel Bilgi Formu, Doğum Sonrası Sağlık Sorunları ve Bakım Hizmetleri Tespit Formu ve Edinburgh Postpartum Depresyon Ölçeği ile toplanmıştır. Elde edilen veriler tanımlayıcı istatistikler ve ki-kare testi ile analiz edilmiştir. Bulgular ve Sonuç: Çalışmaya katılan kadınların tamamı doğum sonrası dönem süresince en az bir sağlık sorunu yaşadıklarını bildirmişler ve toplam 33 adet farklı sağlık sorunu tanımlamışlardır. En sık karşılaşılan sağlık sorunları cinsel yaşama geri dönememe (%92), uykusuzluk (%78.7), yorgunluk (%76.7), günlük işlerde yardıma ihtiyaç duyma (%63.7), kendini mutsuz ve huzursuz hissetme (%44.7), konstipasyon (%42.3) ve meme ucu çatlağı (%40.3) idi. Kadınların %5.7’sinin yüksek doğum sonrası depresyon riskinde oldukları belirlenmiştir. Bu dönemde kadınların %99.7’si sağlık çalışanlarından bakım ve danışmanlık hizmeti aldıkları ve bu hizmetlerin 27 kalemde toplandığı saptanmıştır. Kadınlar en fazla emzirme (%97.7), D-vitamini ve demir desteği (%95), tansiyon ölçümü (%94), kan alımı (%92) ve bebek bakımı hakkında (%88) hizmet almışlardır. Bu çalışmada, doğum sonu dönemdeki kadınların çoğunun birçok alanda sağlık sorunu yaşadığı ve bu sorunlara ilişkin bakım hizmetlerinden yararlandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Doğum sonu dönemde kadınlara verilen kaliteli bakım ve danışmanlık hizmetlerinin arttırılması, bu dönemde yanaşabilecek sağlık sorunlarının daha aza indirilmesine katkı sağlayabilir.