The Activities and Claims of the Bitlis British Consul John Heathcote During the Sason Revolt-II

Abstract

1894 yılında Sason bölgesinde başlattıkları isyan ile hedeflerine ulaşamayan Ermeni komiteciler, 1901 yılının yaz aylarından itibaren Bitlis vilayetinde faaliyetlerini arttırmaya başladılar. Özellikle Sason bölgenin pek çok yerine silah, mühimmat ve yiyecek taşımışlardır. Her sene yaz mevsiminde bölgeye gelen Kürt aşiretlerine saldırarak şiddetli çatışmaların meydana gelmesine sebep olmuşlardır. 1903 ve 1904’te Sason civarında Ermeni komitecilerinin faaliyetleri yoğunlaşınca Bitlis'teki İngiliz Yardımcı Konsolosluğunun önemi de artmaya başlamıştır. Bu yıllar arasında İngiliz Bitlis Konsolosluğunda Walter John Heathcote görev yapmaktaydı. Konsolos Heathcote görev süresi boyunca Ermeni komitecilerin faaliyetleriyle ilgili bilgi toplamak için sık sık Muş’a gidip gelmiştir. Walter J. Heathcote, 1903 yılının mayıs ayında göreve başlamasından itibaren Bitlis vilayetindeki gelişmeler hakkında birçok rapor kaleme almıştır. Raporlarının konusu genel olarak Sason’da meydana gelen Ermeni isyanı ve onlara karşı yapılan askeri faaliyetler, Ermeni komiteciler ile askeri birlikler arasında yaşanan çatışmalar, seyyar jandarmanın kurulması ve Vali Hüsnü Bey’in ölümü üzerine Ferid Bey’in tayin edilmesi hakkındadır. Heathcote, Bitlis’e yeni bir konsolosun atanmasıyla birlikte 29 Kasım 1905’te Bitlis’ten ayrılmıştır.