Üniversite Öğrencilerinin Afet ve Göç Kavramlarına İlişkin Geliştirdikleri Metaforların İncelenmesi

Abstract

Tarih boyunca afetlerin ve göçlerin her zaman önemli konulardan birisi olduğu söylenebilir. Gerçekleştirilen bu çalışmada; bir üniversitesinin meslek yüksekokulunda okuyan öğrencilerin “afet” ve “göç” kavramlarına ilişkin algılarının, geliştirdikleri metaforlar aracılığı ile incelenmesi amaçlanmıştır. “Afet…gibidir. Çünkü…” kavramına yönelik 112 adet farklı metafor geliştirildiği ve bu metaforlardan da 13 adet kategori oluşturulduğu tespit edilmiştir. “Afet” kavramına ilişkin geliştirilen metaforlardan en sık tekrar edilenin “yıkım-yıkım ekibi” metaforu olduğu saptanmıştır. Katılımcılar afet kavramını zihinlerinde en fazla “yıkım-yıkım ekibi” metaforu ile canlandırılmışlardır. Yıkım-yıkım ekibinden sonra sıkça tekrar edilen metaforların “savaş, ölüm-azrail, ateş, kıyamet gelmiş, hayal kırıklığı-psikolojik yıkım, felaket, çığ, rüya, hayat, düşman, su, domino taşı vb.” şeklinde olduğu saptanmıştır. Katılımcıların “göç” kavramına ilişkin oluşturdukları metaforlar değerlendirildiğinde; “savaş” metaforunun ilk sırada yer aldığı saptanmıştır. Katılımcılar göç kavramını zihinlerinde en fazla “savaş” metaforu ile canlandırılmışlardır. Savaş metaforundan sonra “yeniden doğuş, yıkım, ayrılık, yalnız kalmak, zorunluluk, sürgün, kuraklık, özlem vb.” metaforların da sıkça tekrar edildiği tespit edilmiştir. Araştırma kapsamında elde edilen bulgular doğrultusunda; katılımcıların “afet” ve “göç” kavramlarına ilişkin geliştirdikleri metaforlar aracılığı ile bu konudaki duygu ve düşünceleri belirlenmiştir. Elde edilen metaforların afet ve göç konusunda eğitim veren kişilerin eğitim faaliyetlerinin planlanmasına katkı sunabileceği düşünülmektedir. Göçe ve afetlere ilişkin eğitim faaliyetlerinde doğru konunun ve etkili aktarım yönteminin benimsenmesiyle birlikte katılımcılarda bir farkındalık oluşturulabileceği, dolayısıyla elde edilen kazanımlar doğrultusunda afet ve göçe ilişkin olayların olumsuz sonuçlarının en aza indirilebileceği düşünülmektedir.