Silifke, Mucuk Köyü’ndeki Geç Antik-Bizans Dönemi’ne Ait Mimari Plastik Eserler

Abstract

“Goksu Arkeoloji Projesi” kapsaminda 2006 yilinda yapilan arastirma sonucunda Mucuk Koyu’nde evlerin duvar orgusunde ve evlerle koy camisinin etrafinda mimari plastik eserler belirlenmistir. Bunlar hepsi kirectasindan dort cift yarim sutunlu paye basligi, bir paye basligi, uc cift yarim sutunlu paye kaidesi, bir sutun kaidesi, duvar orgusunde kullanilmis bir sutun govdesi, hayvan figurlu bir friz parcasi, boyutlari acisindan degerlendirildiginde kiborion ya da templona ait olabilecek kirik bir sutun govdesi, kare formlu bir altlik ve cift yarim sutunlu bir pencere payesidir. Cift yarim sutunlu paye basliklari Gec Antik-Bizans Donemi’nde 3.-4.yuzyildan baslayarak baskent Konstantinopolis, Anadolu ve diger eyaletlerde kullanilmistir. Mucuk Koyu’nun yer aldigi antik Kilikia ve Isauria Bolgesi muzelerinde (Adana, Anamur, Mersin, Silifke, Tarsus) ikisi Prokonnesos mermerinden, ikisi mermerden cogu ise kirectasindan cift yarim sutunlu paye basligi sergilenmektedir. Mucuk’takilerle birlikte bir grup olusturan kirectasindan cift yarim sutunlu paye basliklari ve kaideleri bolge atolyelerindeki uretime isaret etmektedir. 5.yuzyil ilk yarisindan itibaren Konstantinopolis atolyelerinde uretilen sutun/paye basliklari Dogu Roma imparatorluk sinirlari icerisindeki bolgelere gonderilmistir. Boylece farkli baslik formu ve uzerindeki yaprak ve motif uslubu 5. yuzyilin ikinci yarisindan itibaren bolgesel atolyelerde yerel malzemeye uygulanmistir. Bu durum Kilikia ve Isauria Bolgesi ornekleriyle de ispatlanabilmektedir. Mucuk Koyu’ndaki cift yarim sutunlu paye basliklari akantuslarinin islenisi acisindan degerlendirildiginde baskent kokenli akantus uslubunun yerel zevkle harmanlandigi orneklerdir. Mucuk Koyu’ndeki mimari parcalar hem Kilikia ve Isauria Bolgesi genel tarihine bakildiginda hem de motif ve uslup acisindan 5.yuzyil ikinci yarisi-6.yuzyila tarihlendirilir. Mucuk Koyu’ndeki Gec Antik-Bizans Donemi’ne ait mimari parcalar ise koyde ya da yakin cevresinde bulunan bir kiliseden getirilmis olmalidir.