COVİD-19 Salgını Sürecinde 3-9 Yaş Arasındaki Çocukların Ekran Maruziyet Süresinin Belirlenmesi ve Ekran Maruziyetine Etki Eden Etmenlerin İncelenmesi

Abstract

Amaç: Türkiye’de ilk COVİD-19 vakası 11 Mart 2020’de tespit edilmiş ve salgının ilerleyişini önlemek için hızlıca tedbirler alınmaya başlanmıştır. COVİD-19 pandemi süresi boyunca çocuklara getirilen sokağa çıkma yasağı, okulların kapatılması ve salgının seyrine göre periyodik olarak yasakların güncelleştirilmesi ile çocuklar gün içerisinde zorunlu olarak evlerde daha fazla zaman geçirmek zorunda kalmıştır. Bu çalışmada COVİD-19 pandemi sürecinin Türkiye’deki 3-9 yaş arasındaki çocukların ekran süresini nasıl etkilenmiş olduğunu belirlemek ve ekran süresine etki eden etmenlerin neler olduğunu incelemek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma tanımlayıcı-kesitsel tipte bir çalışma olup 3 Mayıs 2020-30 Mayıs 2020 tarihleri arasında yapılmıştır. Türkiye genelinde çevrim içi anket formunun ulaştırılabildiği, 3-9 yaş arasında çocuğu olup anketi dolduran ebeveynler araştırmaya dahil edilmiştir. Bulgular: Çalışmaya 3-9 yaş aralığında çocuğu olan 9483 ebeveyn katıldı. Çalışmaya katılan çocukların %82.9’unun pandemi öncesi dönem ile kıyaslandığında ekran süresinin artmış olduğu saptandı. Ekran süresindeki ortalama artış 150.84±95.842 dakika/gündü. Katılımcıların %74.9’unda (n=5122) artışın günde bir saatten fazla olduğu gözlendi. Pandemi döneminde belirtilen tarihlerde çalışmaya katılan çocukların günlük ortalama ekran süresi 193.2±123.8, ortalama çevrim içi eğitim süresi 66.8±62.2, çevrim içi eğitimden farklı bir nedenle ekran süresi 133±121.2 dakikaydı. Ebeveynin ekran süresi planının olmaması, ekranı ebeveyn kontrolünde izlememek, ebeveynin çocukla temel aktivitesinin ekran aracılı olması, çocuğun ekran kullanımındaki temel amacının oyun/eğlence olması artan ekran süresi ile ilişkili bulundu. Sonuç: Pandemi döneminde çocukların önemli bir kısmının günlük ekran süresi artmıştır ve ekran karşısında geçirdikleri süre oldukça fazladır. Yaş gruplarına göre çocukların ekran kullanım amacı ve bu amaca yönelik olan ekran süreleri de değişiklik göstermektedir. Ebeveynlerin tutum ve davranışlarının pandemi döneminde çocukların ekran süresi ile ilişkili olduğu gözlenmiştir.