ISPITIVANJE PRECIZNOSTI OCENA PARAMETARA POPULACIJE PRIMENOM PROSTOG I STRATIFIKOVANOG SLUČAJNOG UZORKA

Abstract

Da bi se istraživanja mogla sprovoditi veoma važno je da se izabere odgovarajući uzorak. Naime, važno je da se izabere uzorak koji će prikazivati osnovne karakteristike populacije. Izbor jednostavnog slučajnog uzorka predstavlja postupak ili plan izbora u kojem svaki uzorak veličine n ima istu verovatnoću izbora. Ovaj oblik izbora uzorka praktično se izvodi tako što se od ukupnog broja od N jedinica populacije koje se nalaze na spisku ili listi članova populacije u svakom koraku bira po jedan član u uzorku, ali svakom članu populacije daje se jednaka šansa da bude izabran u uzorak. S druge strane, formiranje stratifikovanog uzorka uobičajeno je pri uzimanju uzoraka iz veoma heterogenih populacija, odnosno populacija koje se prema nekom obeležju mogu podeliti na stratume, slojeve ili subpopulacije. Stratifikovani uzorak predstavlja jedan od najčešće upotrebljavanih planova uzorka. U ovom radu ispitivana je preciznost ocene prostog i stratifikovanog slučajnog uzorka na tržištu naučnih časopisa iz Bosne i Hercegovine, Hrvatske i Srbije. Kao obeležje odabran je SJR pokazatelj (Scimago Journal i Country Rank). SJR pokazatelj primenjuje se za procenu i analizu časopisa iz domena nauke Sprovedene analize pokazale su da bolje ocene daje stratifikovani uzorak, u odnosu na jednostavan slučajni uzorak. Iz ovoga sledi da stratifikovani uzorak ima manju varijansu i njegova sredina je bliža sredini osnovnog skupa. Može se zaključiti da ovaj uzorak ima manja odstupanja od parametara osnovnog skupa.