MÜZİK TÜRLERİ SINIFLANDIRMASINDA MODEL UYGULAMASI: BİR MÜZİK TÜRÜ OLARAK “SEMAH”

Abstract

Model, basit bir ifade ile; bir edime ve onun kanonlarina yol gosterici olarak tasarlanan bir orneklemdir. Bu bakimdan model, eyleyicilerin (agent) ve takipcilerinin edimi nasil, ne sekilde gerceklestirilecegi konusunda bir rehber ozelligi tasir. Ontolojisi disinda evrensel ve turdes olmayan muzik, diger kulturel bilesenlerin hemen hepsinde oldugu gibi .okturludur (heterojendir). .okturlu bir yapi iceren muzigin irdelenmesi, nitelik ve nesnellik acisindan belirli bir sistematige dayanmak zorundadir. Dolayisiyla sistematik bir cerceveleme olarak “model” burada onemli bir islev g.rur. Buna gore, Turk kulturu icinde marjinal bir alan temsil eden Alevi kulturel kimliginin muziksel bir ifadesi olan Semahin, belirlenmis bir model ekseninde irdelenmesi dogru bir yontem olacaktir. .unku semahin, sistematik bir modelden bagimsiz bir bicimde kendilik (objectified entity) olarak yalnizca muziksel sinirlilikta ele alinmasi, icindeki bedensel devinim (dans) ile olan simbiyotik iliskisi dolayisiyla son derece gu.tur. Bu simbiyotik iliskiyle birlikte, semahin Alevilere ait “cem” rituelinin icinde yurutulen diger kulturel edimlerle birlikte g.mulu (embeddedness) bir konumda olmasi, onun modelden bagimsiz ve baglamsiz bir bicimde irdelenmesini daha da zorlastirir. Bu makale, bu zorluklarin asilmasinda ve semahin muziksel bir tur olarak irdelenmesinde, modelin nasil ise yarayacagini ortaya koymaya yonelik bir cabanin urunudur.