{"title":"KARŞILIKSIZDIR İŞLEMİNİN CEZAİ SONUÇLARI VE KARŞILIKSIZ ÇEK ÖZELİNDE BANKALARIN İMZA İNCELEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ","authors":"Derya Akaslan","doi":"10.46928/iticusbe.1242654","DOIUrl":null,"url":null,"abstract":"Özellikle bankacılık sisteminde en fazla kullanılan kambiyo senedi olduğunu söyleyebileceğimiz çek, ticari hayatta önemli bir yere sahiptir. Uygulamada, çek düzenleyen kişilerin çek hesabında yeterli karşılığı bulundurmaması nedeniyle çekin karşılıksız yazılması sonucu sıklıkla gündeme gelmektedir. Çekin karşılıksız yazılması ticari ilişkiler kapsamında çekin güvenilirliğinin azalmasına sebep olmaktadır. Karşılıksız çek yazılmasının önlemek ve ödeme kolaylığı sağlayan çeke olan güveni artırmak amacıyla kanun koyucu tarafından yıllardır çeşitli önlemler alınmaktadır. Ancak uygulamada görüldüğü üzere zaman içinde alınmış önlemler karşılıksız çıkan çeklerin sayısının azalmasını sağlayamamış aksine karşılıksız yazılan çek sayısı gün geçtikçe artmaya devam etmiştir. \nÇalışmamızda çekin karşılıksız yazılabilmesinin şartları, çekin karşılığının bulunmaması hâlinde hamilin sahip olduğu haklar ve çekin karşılıksızdır işlemi görmesine sebebiyet veren kişiye uygulanacak yaptırımlar ile çekin ibrazı ve karşılıksız çek işlemi kapsamında bankaların imza inceleme yükümlülüğü Yargıtay kararları çerçevesinde incelenmiştir. Karşılıksız çek işleminin cezai sonuçları ile sınırlı olarak inceleme yapılmış olup hukukî sonuçlar çalışma kapsamı dışında tutulmuştur.","PeriodicalId":179518,"journal":{"name":"İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi","volume":"5 1","pages":"0"},"PeriodicalIF":0.0000,"publicationDate":"2023-03-31","publicationTypes":"Journal Article","fieldsOfStudy":null,"isOpenAccess":false,"openAccessPdf":"","citationCount":"0","resultStr":null,"platform":"Semanticscholar","paperid":null,"PeriodicalName":"İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi","FirstCategoryId":"1085","ListUrlMain":"https://doi.org/10.46928/iticusbe.1242654","RegionNum":0,"RegionCategory":null,"ArticlePicture":[],"TitleCN":null,"AbstractTextCN":null,"PMCID":null,"EPubDate":"","PubModel":"","JCR":"","JCRName":"","Score":null,"Total":0}
引用次数: 0
Abstract
Özellikle bankacılık sisteminde en fazla kullanılan kambiyo senedi olduğunu söyleyebileceğimiz çek, ticari hayatta önemli bir yere sahiptir. Uygulamada, çek düzenleyen kişilerin çek hesabında yeterli karşılığı bulundurmaması nedeniyle çekin karşılıksız yazılması sonucu sıklıkla gündeme gelmektedir. Çekin karşılıksız yazılması ticari ilişkiler kapsamında çekin güvenilirliğinin azalmasına sebep olmaktadır. Karşılıksız çek yazılmasının önlemek ve ödeme kolaylığı sağlayan çeke olan güveni artırmak amacıyla kanun koyucu tarafından yıllardır çeşitli önlemler alınmaktadır. Ancak uygulamada görüldüğü üzere zaman içinde alınmış önlemler karşılıksız çıkan çeklerin sayısının azalmasını sağlayamamış aksine karşılıksız yazılan çek sayısı gün geçtikçe artmaya devam etmiştir.
Çalışmamızda çekin karşılıksız yazılabilmesinin şartları, çekin karşılığının bulunmaması hâlinde hamilin sahip olduğu haklar ve çekin karşılıksızdır işlemi görmesine sebebiyet veren kişiye uygulanacak yaptırımlar ile çekin ibrazı ve karşılıksız çek işlemi kapsamında bankaların imza inceleme yükümlülüğü Yargıtay kararları çerçevesinde incelenmiştir. Karşılıksız çek işleminin cezai sonuçları ile sınırlı olarak inceleme yapılmış olup hukukî sonuçlar çalışma kapsamı dışında tutulmuştur.